Ouders over drugsgebruik bij jongeren: ‘Blijf in gesprek’

URETERP Hoe herken je in een vroeg stadium drugsgebruik bij jongeren, hoe haal je je kind uit een ‘foute’ vriendengroep, wat kun je doen als je kind gebruikt? Vragen genoeg dinsdag in De Levensbron. Antwoorden ook, van de jongerenwerker, de preventiewerker en organisator Code Hans.

Omdat ze denken dat het nodig is, organiseerden de drie kerken van Ureterp vorige week dinsdag een gespreks- en informatieavond over drugsgebruik onder jongeren. Jongerenwerker Klif Hoeksma van Code Hans bevestigt dat de problemen met drugsgebruik niet denkbeeldig zijn. “Earder wie dit in probleem út de grutte stêden, dat is net mear sa. Ek hjir jout it drugsgebrûk oerlêst. En pubers dy’t brûke, fergoaie harren leven. Se meitsje faak harren oplieding net ôf en komme yn de helpferliening.” 

Om drugsgebruik onder jongeren bespreekbaar te maken, ontwikkelde Code Hans samen met enkele jongeren een korte documentaire waarin drie jongeren en een moeder, allen uit Opsterland, vertellen over hun ervaringen met drugs. De documentaire is bedoeld als inleiding op gesprekken met ouders over drugs en alcohol, legt Rob van der Holst van Code Hans uit. “Na de documentaire gaan we praten over wat dit met je heeft gedaan.”

De ruim 25 belangstellenden in Ureterp horen persoonlijke verhalen over drugsgebruik vanuit vier invalshoeken: recreatief, onder druk van anderen, om er bij te horen en als je een verslaafd kind hebt. De verhalen zijn echt, de vertellers blijven anoniem. Bijvoorbeeld over het meisje dat met een groepje mee blowde omdat ze niet zo’n leuke schooltijd had gehad. Ze stopte op haar zestiende. Daar had ze geen moeite mee, ze blowde toch niet in haar eentje. Een ander verhaal komt van een zeventienjarig meisje dat onder druk van haar ‘foute’ vriend verslaafd werd, suïcidale neigingen had en leefde in een wereld van geweld. Een nieuw vriendje was voor haar het keerpunt, ze heeft haar leven inmiddels op de rit. “Ik probeer anderen van drugs af te houden, voor je het weet, ben je de controle kwijt.”

Meer controle

De jongen die vanaf zijn twaalfde blowde vertelt dat hij zich gewaardeerd voelde in een groep die toch veel overlast veroorzaakte. “We konden gewoon ons gang gaan, politie zag je niet.” Terugkijkend en inmiddels gestopt met blowen: “Ouders onderschatten hoe slim jongeren zijn. Meer controleren had mij geholpen.” En dan de moeder die het onmenselijk zwaar vindt dat haar zoon verslaafd is aan wiet, cocaïne, paddo’s en speed. “Drugs maakt alles kapot. Een verslaafde weet niet wat hij doet, dat doen de drugs.” 

Toch bleef ze met hem in gesprek en vond daarbij grote steun in een gespreksgroep voor ouders met een verslaafd kind. Ze tipt: “Houd drugs buiten de deur, verbied het, neem de tijd en praat veel met elkaar.” Na het aanhoren van de verhalen vraagt Rob van Holst van Code Hans wat dat met de aanwezigen heeft gedaan. Een van hen merkt op dat het vooral over drugs gaat en niet over alcohol, terwijl er toch veel ‘zuipketen’ zijn. Jongerenwerker Klif ziet in het aantal keten een dalende tendens. “En ga er een keer bij zitten als ouder. Op een redelijke manier praten en ze een beetje in het oog te houden is belangrijk.”

Niet schuldig voelen

Hoe herken je in een vroeg stadium dat je kind drugs gebruikt? Op deze vraag geeft preventiemedewerker Nynke Sopers van Verslavingszorg Noord Nederland antwoord. “Ouders ontdekken pas later dat hun kind gebruikt. Voel je daar niet schuldig over, het is juist hun bedoeling dat je het niet doorhebt. Veel pubers hebben een steeds korter lontje. Je kunt dan makkelijk denken dat dit pubergedrag is, maar je mag best even doorvragen. Zeg wat je ziet en geef er duidelijk je mening over.”

Hoe haal je je kind uit een verkeerde groep? Nynke: “Zoek naar andere interesses en contact met andere jongeren. Veroordeel nooit de groep waarin je kind zit, maar zeg welk gedrag van de groep je niet oké vindt. En zoek contact met andere ouders van de groep om afspraken te maken en info uit te wisselen.”

Duidelijk zijn

Wat ze zelf met het jeugdwerk van de kerk kunnen doen? Exploreer wat er leeft in de omgeving van de jongere en hoe ze daarmee omgaan, tipt Nynke. En op de vraag of overmatig alcoholgebruik een opstapje kan zijn naar drugs: “Roken is meer dat opstapje. Met roken maak je het brein verslaafd, waardoor je makkelijker verslaafd raakt aan drugs. Toch is alcohol ook iets waar we met z’n allen heel kritisch op mogen blijven.” Klif sluit af met de praktische opmerking: “Wees gewoon duidelijk. Jongeren zijn geen domme wezens. Ze experimenteren en dat hoort er op die leeftijd bij.”

Meer informatie en hulp voor ouders en jongeren bij Verslavingszorg Noord Nederland (vnn.nl) en ouderspratenoverdrugs.nl.