Eibertje Akkerman (105): ‘Ik bin in idioate lêzer, ik fret boeken’
NieuwsURETERP Zoals Eibertje Akkerman zijn er niet zoveel. Zeg maar gerust weinig. Ze mag vandaag (woensdag) spreekwoordelijk 105 kaarsjes uitblazen. Ze heeft dus al een lang leven achter zich, maar ze is nog steeds ‘goed by it spul’.
Ze woont sinds 2015 in De Lijte in Ureterp. Daarvoor woonde Eibertje Akkeman jarenlang in Beetsterzwaag. “Dêr wenne ik sa moai. Ik koe der sa moai kuierje en fytse, mar no sit ik hjir.” Na een val met hersenschudding was er meer zorg nodig. Mevrouw Akkerman maakt voortdurend grapjes: “Ik bin hjir bedarre. Se moatte mar mei my oanpappe. It giet goed. Wy ha inoar noch net oanflein.”
Rotsterhaule
Ze werd in 1917 geboren op een boerderij in Rotsterhaule. Een prachtige jeugd volgde, maar al gauw wilde ze meer van de grote wereld zien. “Ik bin in swerfkat.” Ze werd verpleegster in ziekenhuizen in het westen van het land. “It wie skitterend. Prachtich wurk! Ik hâld fan de omgang mei oare minsken. Het was zeer prettig mag ik wel zeggen”, geeft ze tekst en uitleg in afwisselend Fries en keurig Nederlands met een deftig Goois accent.
Nederland was ook niet groot genoeg, ze vertrok naar Suriname waar ze ongeveer drie jaar in een leprakliniek werkte. Tegenwoordig vult ze haar dagen vooral met lezen, lezen en nog eens lezen. “Ik ha alle boeken fan De Lijte al hast lêzen. Ik hâld fan goede boeken. Net fan dy romantsjes of flutferhaaltsjes.” Naast de televisie liggen enkele stapels boeken. Vooral Fries, maar ook van Simon Carmiggelt en nog veel meer. “Ik lês ek Ingelsk, Frânsk en Dútsk. Dat ha ik mysels oanleard.” Op tafel ligt een rood boek: Vadertje Langbeen. Het gaat over een weesmeisje dat later trouwt met de directeur van het weeshuis. “Dit is sa’n skitterend boek. Ik ha it al trije kear lêzen”, lacht Eibertje luid. “Sa moai! Ik sil it nochris lêze.”
Zelfstandig
Ze eet het liefst in de grote zaal met andere bewoners. Ze lust alles. Nou ja, bijna alles. “Ik hâld net fan snert en ‘ik bid niet veur brune bonen”, geeft ze aan met een vette knipoog. Verzorgster Cobie: “Frou Akkerman wol leafst alles sels dwaan. Se is hiel selstannich. Se wit wat se wol.” Eibertje knikt instemmend en vult aan: “Wat jo sels dwaan kinne, moatte jo sels dwaan.” Alhoewel ze overal en nergens geweest is, is ze nooit de ware Jacob tegengekomen. Haar werk boeide haar genoeg. Daarom is ze altijd vrijgezel gebleven. “Miskien wie ik ek wol net moai genôch”, legt ze uit terwijl ze achteloos haar schouders ophaalt.
Toen ze de eeuw volmaakte, had ze aangegeven ooit eens door een kikker wakker gekust te willen worden. Twee zorgmedewerkers van De Lijte trokken daarom een kikkerpak aan en verrasten haar. Eibertje gaat rechtop zitten in haar rolstoel en lacht hardop: “It wie prachtich. Ik ha my siik lake!” Dit jaar wil ze graag nog eens een rondje in de auto maken in en rond Beetsterzwaag. Ze is een van de oudste Friezen. Misschien wel de oudste. “Aldste Friezin? Dat makket my gjin klap út. Ik bin net wiis dat ik 105 bin. Jo wurde it of net. Mear is it net.” Tenslotte heeft Eibertje nog een kort en krachtig advies voor een goed en waardevol leven: “Jo moatte altiten in eigen stempel hâlde. Ik bin ik en do bist do.”
