Freddie Mercury centraal bij iepenloftspul
CultuurTIJNJE Na ABBA, drie jaar geleden, staat Queen dit jaar centraal in het iepenloftspul van Tijnje. Een fikse uitdaging. Met een minder ‘kant-en-klaar’ verhaal. Met veel complexere muziek. En met een unieke legende als middelpunt: Freddie Mercury.
Het is direct vol gas bij de start van ‘Freddy; hâld my net tsjin’. De band knalt en de hele cast vult het podium op het terrein van de voormalige vleesfabriek Beusmeat. Na het openingsnummer overleggen de spelers met elkaar. Het moet over Freddie Mercury gaan vanavond, maar ‘hoe sille wy it dwaan? Wat wolle wy dermei?’
Het is een mooie oplossing voor een leuke uitdaging. Want de voorstelling draait om Freddie Mercury, het legendarische boegbeeld van het even legendarische Queen. “In unyk talint”, vertelt Jelmar Hoekstra, de schrijfster en regisseur van het iepenloftspul in Tijnje. “It is al bysûnder dat der ea sa’n man west hat.”
De spelersgroep van ‘Freddy’ en regisseur Jelmar Hoekstra (rechts). - BD-Fotografie
Het willen evenaren van deze legende is dan ook de grootste valkuil van de productie. De legende zelf had een zangbereik van vier octaven en zo iemand is vanzelfsprekend niet voor handen. In Tijnje hebben ze het slim opgelost. Er zijn twee Freddy’s: Yte Bosscha en Laura Oosterloo. Inderdaad, ook een vrouwelijk Freddy. Laura: “Ik wist dat dit it doel wie, mar wie wol ferrast dat ik it dwaan mei. Earst frege ik my ôf wêr’t ik oan begûn wie. En doe ha ik tsjin mysels sein: at ik it doch, dan doch ik it goed.”
Ze draagt in de voorstelling een snor en een bitje en staat er als een man. Maar ze wil zeker geen kopie van Freddie zijn. En dat hoeft volgens Jelmar ook niet. “It giet derom dat de spilers harren oerjouwe. Dat se it gefoel krije fan de sitewaasje dy’t spile wurdt. At dat oerdroegen wurdt, dan ferjitte je de rest deromhinne.”
Bohemian Rapsody
‘Freddy’ is losjes gebaseerd op de film Bohemian Rhapsody. Met vanzelfsprekend veel songs van Queen, veelal vertaald in het Fries. En met het verhaal van de band. Het succes, de ondergang aan feestjes en drugs. Solisten worden ondersteund door achtergrondzangers die in de spelersgroep opgaan. En dat alles met een liveband die een centrale plek op het podium inneemt. En natuurlijk met fragmenten uit het leven van Freddie Mercury of interpretaties daarvan. De legende Mercury die veel te vroeg overleed aan de destijds nog ongrijpbare ziekte aids.
Volgens Jelmar een hele muzikale man, die leefde voor de muziek. Een performer die in zijn eentje het hele Wembley-stadion op zijn kop kon zetten. “Mar ek in man dy’t hiel iensum wêze koe. Hy hie fansels te meitsjen mei in hiel soad druk. En dat altyd. Hy wie publyk besit.” En om daaraan te ontsnappen greep hij wel naar drank en verdovende middelen. Hij had te maken met een tweestrijd. Moeite hebben met de druk en aandacht, maar er eigenlijk ook niet zonder kunnen. Jelmar: “Hy hat der folop fan genoaten. Mar it wie ek in hiel kwetsbere man. In leave man, dy’t privé ek aardich gewoan bleau.”
Lat ligt hoog
Hirma Altena is zangcoach bij de productie. Ze zocht samen met Jelmar de in de productie gebruikte songs uit. Het is heel andere muziek dan drie jaar geleden bij de ABBA-productie ‘Wit jim mem it wol!’. “De muzyk fan Queen is folle yngewikkelder, mei folle mear lagen en lestige harmonyen. Dat is in útdaging en dat freget om it meitsjen fan tûke muzikale keuzes en dat ha wy dien. Mar de latte leit heech, dat witte wy allegear.”
De muziek van Queen, de oudere generatie groeide ermee op. Maar ook voor de jongere deelnemers aan Freddy is deze muziek niet vreemd. Laura: “Us heit hie in kasettebandsje mei Queen, dat lústeren wy wol yn de auto.” Datzelfde geldt voor Berber de Boer uit Wergea, die gek is van muziek en via via van de productie in Tijnje hoorde. “Dat wie myn kâns.” Ze speelt de rol van Mary, de ex-verloofde van Freddy. “Mar dy twa ha altyd hiel goed kontakt holden.”
De vader van Sybrich Veenstra uit Tijnje was juist helemaal geen Queen-fan. Zij speelt de vrouw van de bassist van Queen. In de ABBA-productie was ze er ook bij. “No bin ik âlder, dit is ek serieuzer. It is mei mear laachjes spyljen.” En wat is voor Jelmar het grootst mogelijke compliment na deze voorstelling? “Dat minsken it entûsjasme sjogge fan de groep. Dat de wille derôf spat. Ik sjoch dat no al, it is alle jûnen mei dizze groep al in kadootsje.”
Beperkt aantal kaarten
De vijf geplande voorstellingen ‘Freddy’ op 24, 26, 27, 30 mei en 3 juni zijn al uitverkocht. Er zijn alleen nog kaarten beschikbaar voor de try-out op maandag 22 mei. iepenloft.frl
