Wijnjewoude luidt kerst in met dorpssamenzijn
Cultuur De Wijzen in Wijnjewoude komen niet uit het Oosten maar uit het dorp zelf. Als iedere goedwillende een duit in het zakje doet, heb je geen wonderen nodig voor de boodschap van vrede en verbondenheid. Mei elkoar, foar elkoar luidde zaterdagavond de kerstgedachte voor het samenzijn rond de muziekkoepel.Achter de ramen van de huizen langs de toegangsweg naar het dorp geven verlichte sterren als vanzelf de richting naar Wijnjewoude aan. Bij de voor autoverkeer afgesloten Buorren neemt een langgerekt lichtsnoer van flakkerende waxinelichtjes de bewegwijzering over. Ze leiden naar het met kerstbomen omzoomde dorpsplein waar her en der vuurkorven branden. De houtvuurtjes verspreiden een gloedvolle warmte tussen de links en rechts opgestelde kraampjes, waar allerhande lekkernijen voor het grijpen liggen. Handige meiden uit het dorp bakken poffertjes, stoere jongens delen aan de eerste binnenkomers alvast de warme chocolademelk uit die restaurant De Stripe heeft klaargemaakt. Naast de met elektrische peertjes verlichte muziekkoepel zet harmonie Euphonia, voor de gelegenheid aangevuld met extra blazers, een stemmig ‘Noël’ in. Een ketel met sinaasappelpunch dampt boven een van de vuurtjes. Op de strobaal in de levende kerststal trekt Maria het fleecedekentje wat strakker om zich heen, Josef heeft met zijn gewatteerde jack zo te zien wat minder last van de kou.
Stille krachten
“Smûk net”, zegt Janny Janssen van Plaatselijk Belang opgetogen. Nee, behalve de tip aan Sa! had ze verder niets van doen met deze ‘Kryst roun de koepel’. “Yn ús doarp ha wy in pear froulju dy’t sa no en dan in sfearfol evenemint yn gong sette om de ynwenners byelkoar te belûken. It binne ús stille krêften, al wolle se der self neat fan witte. Mar moatst harren self mar freegje.” Vanaf de andere kant van De Buorren komen plots uit het donker twee bepluimde Friezen aandraven met achter op de sjees gelegenheidsomroeper Impe Stoker. Hij heeft zojuist een rondje door Wijnjewoude gemaakt om zijn dorpsgenoten op te roepen naar de bijeenkomst bij de muziekkoepel te komen. En met succes, binnen korte tijd stroomt het kerstplein vol. Handen schudden, hier en daar een praatje maken, meeneuriën met Euphonia, de stemming lijkt er meteen al in te zitten. De organisatie ging voorzichtig uit van zo’n tweehonderd belangstellenden, maar het zijn er beduidend meer, stelt Janny genoegzaam vast. Terwijl koetsier Herry van Veen zijn paarden even laat uitdampen, kan een kwajongen het niet laten een sneeuwbal te gooien naar het span. Hij schrikt zelf nog het meest van zijn onbesuisde actie, zeker als mem hem ter verantwoording roept. “Ach, de hynders binne wol wat wend”, zegt dochter Sjoukje laconiek. “Se ha ommers krekt noch meidien oan de film Redbad.”Rooddassen
Voor de ouderen staan rijen klapstoeltjes onder een baldakijn opgesteld. Al duurt het programma met blaasmuziek, zang en kerstverhaal niet veel langer dan een uur, velen hebben verstandig genoeg een deken om de benen geslagen. Het zicht op het podium laat door de drukte evenwel wat te wensen over, nogal wat mensen met rode sjaals blokkeren het zicht. Vinden ze het nodig om op deze kerstviering kond te doen van hun politieke voorkeur? De rooddassen blijken de koorleden te zijn van Looft den Heer, voor dit kerstoptreden verdubbeld met andere zanglustigen uit het dorp. Als het koor aan de beurt is, komt er een beetje lucht op het plein. Aan de statafels wat verder van het podium wordt ondertussen heel wat afgekletst met punch of chocolademelk in de ene hand en een ‘knyperke’ in de andere. Hanneke en Janny bakken de krokante wafels ter plekke in hun kraam op elektrische komfoortjes. “It resept komt fan myn mem”, vertelt Hanneke. “Mem makke se mei in izer boppe it fjoer. Bytsje fet deryn, dan in lepfol beslach, sa mar klear.” Dus goedbeschouwd is het met de elektrische wafelijzers een beetje behelpen? “Eins wol, mar se binne likegoed lekker knapperich, hear. Priuw mar.”Hokjesdenken
Het swingende kerstkinderkoor van de basisschool steelt de show. Niet in het minst doordat een van de jongste zangertjes de voordelen van de microfoon heeft ontdekt. Op zijn tenen brult hij vol overgave in de versterking: ‘Laat de winter maar beginnen’. Zijn publiek vindt het prachtig. Leny Bouma gaat nog eens met een dienblad warme punch rond. Met Wieke Haarsma behoort ze tot de stille krachten waar Janny Janssen het eerder over had. “Ach, moet die aandacht nou? Af en toe bedenken Wieke en ik wat en daar zoeken we dan uit alle geledingen van het dorp medestanders bij. Meer doen we niet.” Zo kwam al eerder het ‘Koningsmaal’ tot stand waarbij het hele dorp aan een langgerekte tafel schoof en de gezamenlijke lichtjesoptocht ten tijde van Serious Request in Leeuwarden. Af en toe is het nodig om de gemeenschappelijke eenheid te benadrukken en het hokjesdenken te doorbreken, vindt Leny. “Even van onze eilandjes af om ‘mei elkoar en foar elkoar’ wat leuks te doen. Niet te vaak en elke keer iets nieuws, want anders zijn altijd dezelfde mensen in touw.” De twee zagen de belangstelling teruglopen voor de door de kerk georganiseerde kerstsamenzang in het dorpshuis en zo kwamen ze tot de opzet van ‘Kryst roun de koepel’. “Mooi toch?”Plaatselijk verhalenverteller Baukje Koolhaas sluit het samenzijn af. Moraal van haar verhaal: Wat je ook doet, met elkaar heeft het altijd meer waarde. En zo is het, beamen de toehoorders.
