Veilig uit Charkov aangekomen in Tijnje
NieuwsTIJNJE “Laat ze allemaal maar hier komen”, riep Fidel van den Berg vertwijfeld uit tegen zijn Oekraïense echtgenote Elena. Het was donderdag 24 februari, de Russische invasie in Oekraïne was een feit. Op stel en spong wilde Fidel in zijn auto op weg om de familie van zijn vrouw naar het Friese Tijnje te halen. Dit is hun verhaal.
“Ik zei tegen Elena: ‘Laat ze hierheen komen.’ Maar Elena trapte op de rem; de familie was onderweg vanuit Charkov in het oosten van Oekraïne, ze stonden zonder benzine.” Toch wilde Fidel die kant op, gewoon maar naar de grens met Roemenië om ze daar op te wachten. “Dat heeft nog geen zin, zei Elena.” Om toch in actie te komen, ging Fidel als een razende aan de slag om zijn huis geschikt te maken voor opvang van de vluchtelingen.
Naar de grens
“Ik heb installateur Jan Koppert ingeschakeld, omdat het op de bovenverdieping een zootje was; alleen onze eigen slaapkamer was er, de rest was opslag. Jan is gelijk aan het timmeren gegaan, dag en nacht ging hij door.” Op zaterdag 5 maart konden Fidel en Elena eindelijk afreizen naar de grens tussen Oekraïne en Roemenië. Een zeer zware reis, vertelt hij. “Zaterdagochtend om tien uur ben ik vertrokken en heb mijn poot niet meer van het gas gehaald. Vijfduizend kilometer in vier dagen. Alles wat tegen kon zitten, zat tegen. De TomTom werkte bijvoorbeeld niet in Roemenië, toen heb ik mijn vriend Jeen de Leeuw gebeld, hij heeft me er doorheen gescheurd.” Sindsdien staat Jeen het gezin met veel praktische hulp bij.
“De grens tussen Roemenië en Hongarije was verschrikkelijk, over een stuk van driehonderd meter heb ik twaalf uur gedaan. Er stonden bussen met jankende baby’s en huilende kinderen.” De familie uit Char- kov vluchtte op 24 februari en reisde per trein in drie dagen richting het westen. De vijftienjarige Vlad vertelt dat ze vlot de grens bij Roemenië konden oversteken. “We waren erg koud van de reis en werden in Roemenië ontvangen door vrijwilligers met thee en eten. Voor Nikita was er speelgoed.”
Ondertussen werd in Tijnje druk gewerkt aan onderkomen en faciliteiten voor de vluchtelingen. Jeen de Leeuw coördineerde in zijn groepsapp Fisrikkers (600 leden) een actie voor de benodigde spullen. “In twee dagen tijd waren er matrassen, bedden, kleding en andere eerste behoeften voor handen.” Hij hield de actie bewust klein. “Niet op Facebook of zo, dan heb je kans dat hier een stapel van tien matrassen staat.” Of honderd kinderfietsen voor de deur, vult Fidel aan.
Aan de Roemeense grens vond een warm weerzien plaats tussen Fidel en Elena en haar zes familieleden. Fidel: “Ze waren opgevangen in tenten, er stond allemaal politie. Ik parkeerde de bus vlak voor de tent en ben uitgestapt, toen kwamen ze er al aan.” Ze zijn Fidel erg dankbaar, zegt zus Nadia via een vertaalapp.
Geen nacht geslapen
Woensdag 9 maart kwamen de zes vluchtelingen aan in Tijnje. Nadia en haar dochter Veronika met zoon Nikita (4). Vlad (15) vluchtte met zijn broertje Seva (10) zonder zijn ouders, hun moeder is de zus van Veronika. Ook Luda kwam mee, zij is de grootmoeder van Vlad van vaderskant. Kort legt Veronika met behulp van de vertaalapp uit hoe hun reis verliep. Hoe Vlad en zijn oma’s Nadia en Luda eerst op de vlucht gingen en zij zelf daarna met haar kinderen. Haar echtgenoot, zus en zwager bleven achter in Oekraïne. Vlad vult aan: “De reis was erg moeilijk, we hebben geen nacht geslapen.”
Dagelijks contact
Vlad heeft elke avond telefonisch contact met zijn ouders; ze zijn veilig, zegt hij. Over de reis en wat ze gezien hebben, vertellen ze niet veel maar dat het traumatisch is geweest, is voor Jeen de Leeuw duidelijk. “Ik vraag er niet naar, wil ze niet confronteren. Maar de school wilde graag weten of ze getraumatiseerd waren.” Hij legde contact met basisschool De Opstekker in Tijnje. “De kinderen mochten zo komen, Seva gaat inmiddels naar school en Nikita binnenkort ook.” Voor de vijftienjarige Vlad heeft hij contact met de Burgemeester Harmsma School in Gorredijk. “Dat gaat via de gemeente, ik hoop dat hij zo snel mogelijk naar school kan.” En daar heeft Vlad zin in, zegt hij. Van Fidel kreeg hij de elektrische fiets om er te komen.
Gulle gevers
De zes vluchtelingen zijn aangemeld bij gemeente Opsterland, inmiddels hebben ze een brief gehad met daarin een eigen BSN-nummer. Het uitgebreide gezin wordt ook bijgestaan door Humanitas. Ondertussen blijven gulle gestes binnenkomen, vertelt Fidel. “Van een man die een boete kreeg en deze wilde doneren. Dat mocht niet van de rechter. Toen kwam hij hier en legde een giga-bedrag op tafel.” Een avond eerder vond hij een anonieme enveloppe in de bus. “Daar zat 250 euro in, daar word je toch koud van.” De visboer brengt bakken vol vis, van alle kanten komt hulp. En daardoor redden ze het wel, zegt Fidel, ondanks zijn bescheiden AOW.
