Warme zorg voor de laatste fase

DRACHTEN De Hospice Smelnehaven nabij Drachten verzorgt mensen in hun laatste levensfase. Ze krijgen 24 uur per dag een liefdevolle en goede verzorging in een huiselijke sfeer. De gepassioneerde vrijwilligers vervullen dit zware, maar mooie werk als een soort roeping. Ze doen dit niet alleen in de hospice, maar kunnen ook thuis de familie bijstaan, een optie die niet bij iedereen bekend is.

Sjoeke van der Meer, coördinator van de vrijwilligers, heeft het meer dan eens ervaren. “Vaak doet een familie veel te laat een beroep op ons. Ze zijn dan al erg vermoeid en hebben soms de angst om weer een vreemde over de vloer te krijgen. Niet alle zorgverleners wijzen de cliënten erop dat de vrijwilligers van het hospice families ook thuis bijstaan.” 

Riemke Dijkstra is een van de vrijwilligers die thuisverzorging verleent. “Soms is dit werk erg moeilijk, maar meestal niet. De mensen zijn vaak blij dat je ze komt helpen. Door een een-op-eenverzorging kun je ze veel meer aandacht geven; tijd die de professionele, betaalde krachten niet hebben. We noemen het ook wel: warme zorg. De vrijwilliger werkt vanuit de wil om deze mensen te helpen. Je hoort veel verhalen over vroeger. Soms vertellen ze je hun hele levensverhaal, of vertellen ze je dingen die moeilijk liggen, maar die ze toch graag willen delen. Wij respecteren altijd de privacy, vertellen niets door en oordelen niet. Af en toe is er nog veel strijd en angst, dat maakt het moeilijk. Bij jongere mensen is er vaak meer verdriet. Er wordt ook wel gehuild bij vrijwilligers, maar gelukkig is het dankbaar werk waarbij je echt iets voor een ander kan betekenen, zowel voor onze ‘cliënten’ als voor hun mantelzorgers.” 

Riemke vertelt niet altijd dat ze bij een hospice werkt: “Soms is het moeilijk om te zeggen, veel mensen willen dat niet horen. Ze ontkennen dat ze in een laatste levensfase zitten en hebben nog hoop. Maar de meeste mensen hebben er vrede mee en zijn ook niet bang voor de dood.”

Levensverwachting

Om voor de hospicezorg in aanmerking te komen is een verwijzing van de behandelend arts nodig. De levensverwachting moet minder dan drie maanden zijn. Gaat hulp thuis niet, dan is een verblijf in de hospice mogelijk. Hulp thuis is gratis, het hospice kost 42,50 euro per dag, inclusief eten en de was. Sommige zorgverzekeringen vergoeden een deel. Voor wie het echt niet kan betalen is er een speciaal potje, iedereen moet in aanmerking kunnen komen. Gemiddeld verblijven mensen 25 dagen in de hospice. Sporadisch bloeit een gast weer op door de goede verzorging, aandacht en liefde, waardoor het verblijf in het hospice langer is dan verwacht en dan wordt er naar een andere woonomgeving gezocht.

Bij de hospice Smelnehaven werken zo’n tachtig vrijwilligers, waarvan er twintig bij de mensen thuis komen. Het is moeilijk om vrijwilligers voor het nachtwerk te vinden. De gemiddelde leeftijd is rond de 55 jaar, de jongste is dertig en de oudste 78 jaar. De meeste vrijwilligers zijn vrouwen. Om vrijwilliger te worden is een zorgachtergrond geen voorwaarde. Na een kennismakingsgesprek loopt de toekomstige vrijwilliger mee om te bekijken of hij of zij het werk aankan. Een tweedaagse training wordt afgesloten met een certificaat. En er zijn trainingen te volgen via VPTZ Nederland. De vrijwilliger verzorgt praktische taken zoals de familie thuis doet: helpen bij eten, verfrissen, voorlezen, een luisterend oor zijn of spelletjes doen. Een vrijwilliger draagt geen verantwoordelijkheid voor het zorgproces, dat ligt bij de verpleegkundige, arts en familie.

Gevolgen corona

VPTZ Zuidoost Friesland staat voor Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg Zuidoost Friesland. Deze stichting heeft als doelstelling de stervende mens en de naasten zo goed en comfortabel mogelijk te begeleiden door het bieden van aanvullende mantelzorg. De Gemeente Opsterland is een van de vijf Friese gemeenten waar Smelnehaven Hospice thuisondersteuning biedt. De afgelopen twee jaren waren door corona moeilijk voor de hospice. De hulp aan huis verdween bijna geheel door het besmettingsgevaar en doordat veel vrijwilligers zich terugtrokken, konden het eerste jaar minder mensen worden geholpen. Het tweede jaar was wel weer goed hoewel er momenteel veel vrijwilligers in quarantaine thuis zitten. De corona maakt het werk van de vele vrijwilligers zwaarder, maar toch blijven ze gepassioneerd doorgaan met dit dankbare en liefdevolle werk.

vptzzofriesland.nl