Gretha Huisman helpt ouders hun kind leren kennen
Thema Back to School Opvoedondersteuner Gretha Huisman gaat wekelijks in Gorredijk bij gezinnen op huisbezoek om de taalontwikkeling van de allerjongsten te stimuleren. Aan de keukentafel met de ouders erbij. “Alles wat je thuis doet, beklijft beter bij kinderen.”Al is het even onverstaanbaar, na zeven maanden brabbelt een Friese baby anders dan een leeftijdsgenootje uit pakweg Zeeland. In de peuter- en kleutertijd gaat het aanleren van taal vervolgens in de versnelling. Voordat een kind goed en wel naar school gaat, heeft het de belangrijkste fase van taalontwikkeling al achter de rug; de eerste zes jaar zijn bepalend voor de rest van een mensenleven. Ouders zijn dan ook de belangrijkste factor voor de toekomstige taligheid van hun kind, zegt opvoedondersteuner Gretha Huisman. “Maar niet iedere ouder is zich daarvan bewust of weet er raad mee.”
Ouders doen mee
Blijft taalontwikkeling op jonge leeftijd achter, dan kan het ook de interactie tussen ouder en kind belemmeren en de opvoeding bemoeilijken. In gezinnen waar de taalverwerving van peuters hapert en soms voor problemen zorgt, komt Gretha over de vloer. Op verzoek van bezorgde ouders zelf, maar ook op aanraden van de kindinstanties. “Mijn kind praat nog niet en ik weet niet wat ik eraan moet doen, hoort het consultatiebureau van een moeder. Maar het kan ook dat de peuterspeelzaal of het Gebiedsteam achterstand in de taalontwikkeling van een kind signaleert en mij vraagt contact op te nemen met het gezin.”Ouders moeten wel openstaan voor de hulp, anders heeft haar bemoeienis geen zin, aldus de opvoedondersteuner. En voorwaarde is dat ze met hun kind aan tafel komen zitten. Om het ijs te breken neemt Gretha al bij de eerste kennismaking een voorleesboekje mee. “Ik kom spelen, zeg ik dan terwijl ik het boekje erbij pak. Kan jij het varkentje aanwijzen of zullen we mem vragen dat te doen? En tegen wie staat het varkentje te praten? Waar zouden ze het over hebben? Wat denkt mem?” Bij haar tweede bezoek maakt Gretha duidelijk dat ze graag heeft dat telefoon en iPad terzijde worden geschoven en de televisie uit staat. “De ouders doen actief mee, bijvoorbeeld met het leggen van een eenvoudig puzzeltje, liedjes zingen, of het Lottospel waarbij je dezelfde plaatjes zoekt om over elkaar te leggen. Het gaat niet zozeer om de uitkomst van het spel, maar om het benoemen, vragen stellen, verhaaltjes eromheen vertellen, of een klein toneelstukje verzinnen. Kinderen gaan daar vanzelfsprekend in mee, die willen wel uitgedaagd worden. Als ouders dat doorkrijgen, zie je dikwijls de reactie: ach, zo kan het dus ook. Ik laat dan het spel achter in de hoop dat ze er zelf mee aan de slag gaan.”
Kijk naar je kind
‘Opstapje’ heet de laagdrempelige methode die Gretha bij het huisbezoek hanteert. Tijdens de duur van het tweejarig programma brengt ze wekelijks twee- tot vierjarigen stapsgewijs naar het taalniveau dat hoort bij hun ontwikkelingsfase. En door de ouders nadrukkelijk te betrekken bij de spelvormen, krijgen die meer inzicht in het functioneren van hun kind. “Mijn onderliggende boodschap is: kijk naar je kind. Sommige ouders zitten in een negatieve spiraal en hebben van alles aan hun hoofd, maar een tweejarige kan daar niet op wachten. Voor kleintjes van die leeftijd is het nú tijd, laat je die voorbijgaan dan halen ze het niet meer in.”Gretha stemt de methode af op het kind. “Iedere peuter zit geestelijk, emotioneel, en motorisch anders in elkaar. Het ene kind is erg verlegen, het andere vertoont juist druk gedrag. Daarom begin ik klein en veilig, bijvoorbeeld met spulletjes onder een doek die ze moeten bevoelen en benoemen. Bij de ander zet ik een parcours uit door het hele huis. Als we eenmaal aan de gang gaan, vergeten ze hun schroom of blijken ze heel geconcentreerd mee te kunnen doen. Niet zelden voel ik dan de opluchting bij de ouders, hun kind steekt toch anders in elkaar dan ze dachten. Aan het eind van het traject krijg ik vaak te horen: we hebben dankzij jou ons kind beter leren kennen.”