Deelauto helemaal van deze tijd

Het past helemaal in de huidige duurzaamheidsgedachte. Geen tweede auto die je toch zelden gebruikt, maar gezamenlijke dorpsauto’s om te delen. Bedrijven die auto’s beschikbaar stellen en software voor de organisatie zijn er. Belangrijkste struikelblok om een deelauto-project van de grond te krijgen: voldoende deelnemers.

In de grote steden rukt het fenomeen deelvervoer snel op. Een eigen auto hebben is in de stadscentra steeds minder vanzelfsprekend. Het aantal parkeerplekken is beperkt en parkeren is duur. Ook in dorpen die bewust met energie -en duurzaamheidsprojecten bezig zijn, komt deelvervoer vaak op wensenlijstjes terecht. Dat merkt ook Bouwe de Boer van Freonen fan Fossylfrei Fryslân. “De needsaak is net sa grut as yn it westen, mar belangstelling is der seker.” De stijgende brandstofkosten en de belangstelling voor thuiswerken helpen daarbij.

Wiel al uitgevonden

De Boer begeleidt een aantal dorpen bij de realisatie van deelautoprojecten. Het wiel opnieuw uitvinden is niet nodig. Aanbieders van die auto’s voor dergelijke projecten zijn er genoeg. Zolang er maar voldoende belangstelling is om die investering rendabel te maken. De dorpen werken met een aanbieder aan een abonnements- tarief van 25 euro per maand, met daarnaast een verrekening per rit. Tien abonnementen zijn voor de leverancier voldoende om een auto beschikbaar te stellen. “Mar ien auto is net genôch. De ûnderfining leart dat der altyd twa wêze moatte.” Twijfel over beschikbaarheid is namelijk een van de grootste drempels voor het welslagen van een deelautoproject, ervaart ook Han-Paul van Westing van Deesy, een organisatie die gemeenten ondersteunt bij projecten rond deelmobiliteit. “Gebruikers zijn bang dat de auto niet beschikbaar is wanneer zij de auto willen gebruiken. Maar met minimaal twee auto’s en een beetje vooruitdenken is dat geen probleem.” Uit onderzoek van Deesy blijken er bij potentiële gebruikers ook zorgen over wie de auto schoonhoudt. Maar dat is op te lossen met een lokale beheerder.

Wennen en rekenen

Niet iedereen omarmt elektrisch rijden. Voor Duurzaam Heeg een reden om naast een elektrische auto ook een benzineauto te gebruiken. “Een lokaal garagebedrijf stelt deze auto beschikbaar en gebruikt de auto ook zelf”, vertelt Marloek Visser. Mensen laten proefrijden in een elektrische auto slecht deze drempel snel, is de ervaring van anderen. Datzelfde geldt voor het omgaan met een online reserveringssysteem. De Boer: “At je dat in kear as wat dogge, dan went it gau.” Er zijn meerdere sites die inspelen op de vraag naar deelauto’s, zoals MyWheels, JustGo en Snappcar. Potentiële gebruikers hikken ook nog weleens aan tegen de vermeende hoge kosten van de deelauto. Van Westing: “Veel mensen hebben geen goed zicht op de reële kosten van hun auto. Rijd je met je tweede auto minder dan tienduizend kilometer per jaar, dan is een deelauto-abonnement altijd goedkoper.” De kosten voor het gebruik zijn vaak een mix van een abonnement, dagdeeltarief en vergoeding per kilometer. 

Het fenomeen deelauto is niet nieuw. In Bolsward hebben ze al dertien jaar ervaring. “Hier was altijd al een lokale milieugroep actief”, vertelt Evert Salverda. “Waarom zelf een auto, als je deze ook kan delen, was de gedachte. En ook het sociale aspect speelde mee.” De technische ontwikkelingen gaan nu zo snel dat dit sociale aspect meer naar de achtergrond is geraakt. Reserveringen zijn nu geautomatiseerd. Salverda is nog steeds overtuigd van het principe van de deelauto, al merkt hij ook in Bolsward dat je voortdurend op bekendheid moet hameren om de belangstelling op peil te houden. “De gedachte dat het na een aanloop vanzelf loopt, was een illusie. Je moet steeds op zoek naar gebruikers. Eigenlijk wel gek. Want bij veel mensen staat de tweede auto negentig procent van de tijd stil. Dat is zonde van het geld en zonde van de auto.”

Creatief zijn

Duurzaam Heeg begon in 2019 met een deelauto. Het is een project met vallen en opstaan. Je moet creatief zijn, stelt Marloek Visser. “Wij zoeken nu bijvoorbeeld ook aansluiting met de jachthaven. Daar is publiek dat voor een dagtocht wel op zoek is naar een auto.” Ook Bouwe de Boer hamert bij dorpsinitiatieven op een breed draagvlak van bijvoorbeeld bedrijven en instellingen. “Undernimmers kinne sa sjen litte dat se mei duorsumens dwaande binne.” Ook haalt hij een voorbeeld aan van een gesprek met een directeur van een zorgcentrum in een dorp. “Der steane op it parkeerterrein acht auto’s fan âlderen dy’t amper brûkt wurde. Dat soene je moai ferfange kinne troch in dielauto.”

Meer over deelauto’s

Op donderdag 12 mei (voor gemeentes en bedrijven) en zaterdag 14 mei (voor bewoners) is er in Zuidhorn, gemeente Westerkwartier, een event waarbij veel informatie is te vinden over deelauto’s, een zonnecarport en een slim laadplein. Er wordt een zogenaamde elektriciteitsrit gehouden waarbij teams in hun elektrische auto een route rijden met onderweg een aantal duurzame vragen. Meer informatie: Lineke.Hiemstra@westerkwartier.nl. Belangstellenden voor het project van Freonen fan Fossylfry Fryslân kunnen contact opnemen met bouwe@freonen.nl