De lofzang van Feitze op bomen in de tuin
NieuwsGORREDIJK De populariteit van bomen in tuinen is de laatste jaren toegenomen. Hovenier Feitze Dijkstra is daar blij mee. “Foar elke tún is der in geskikte beam.” Tegelijkertijd klinkt een waarschuwing. Want niet iedere boom past in iedere tuin.
De inrichting van tuinen is onderhevig aan trends. De laatste jaren wordt het volgens hovenier Feitze Dijkstra uit Gorredijk allemaal wat losser, wat natuurlijker. “Wat minder strak, wat mear mei organyske foarmen. Dêr mei ik wol oer. De natoer kent ek net in soad rjochte foarmen.” In de visie van Feitze horen bomen bij deze trend. Hij ziet heel wat voordelen. Nu de zomers warmer worden, geven bomen schaduw. En door verdamping zorgen ze ook voor natuurlijke verkoeling. “En der is ek hieltyd mear oandacht foar privacy yn tunen. Minsken wolle minder inkijk ha. Dêr kinne beammen ek goed by helpe.”
Seizoenen volgen
Maar er is meer. Bomen laten je volgens Feitze ook de seizoenen mooi volgen. Het ontluikende groen en bloei in het voorjaar, het volle groen in de zomer en de herfstkleuren in het najaar. En kies je voor fruitbomen, dan komt daar de bloesem in het voorjaar nog bij. “Yn de winter falt it blêd, mar dat heart der ek by.” De hovenier weet dat juist die afgevallen bladeren bij sommige mensen voor afkeer van bomen zorgen. “Minsken tinke dat se dat allegear opromje moatte. Mar dat hoecht net. It is sels better fan net. It is voeding foar de grûn en hiel wat ynsekten en oare bisten fine der winterdeis in plakje.”
Naast alle praktische voordelen kan de tuinontwerper met bomen ook mooi spelen. Het geeft volgens Feitze gelaagdheid in de tuin, met ook groen op hoogte. Bovendien kun je in de keuze van de bomen in bladkleur mooie contrasten creëren. “En fansels komme der mei beammen ek fûgels yn de tún. Dat wol dochs elkenien?”
Wortelstelsel
Maar welke boom kies je dan en waar zet je ze neer? Feitze noemt een paar aandachtspunten die een rol spelen. Dat begint bij de worteling van een boom. Een eik heeft een penwortel die diep het water zoekt. Een berk wortelt bijvoorbeeld veel meer aan de oppervlakte en haalt dus ook veel vocht weg uit de bovenste grondlaag. “Beamwoartels kinne ek gefolgen ha foar de bestrating. Dêr moatte je rekken mei hâlde.”
De wortelgroei hangt samen met de vorm van de boom. Feitze legt uit dat de vorm van het wortelstelsel een spiegel is van de kroon van de boom. Is een boom breed en groot, dan geldt dat ook voor het wortelstelsel. “Eins moat in goeie beam wol fiif meter fan de bestrating stean.” Is die afstand er niet, dan kan een keus voor bijvoorbeeld grind of houtsnippers als bestrating ook een oplossing zijn. “Dan ha woartels mear romte.”
Eigenlijk moeten bomen ook twee meter uit de erfgrens staan, maar dat is niet in iedere tuin mogelijk. Dan is het dus zaak om de vorm van de boom in toom te houden. Volgens Feitze geldt dat eigenlijk voor alle bomen. “Yn in parkachtige tún kin in beam frij groeie. Dat is it moaiste, mar yn de measte partikuliere tunen is dy romte der net.”
Er zijn ook bomen die van zichzelf al klein blijven, zoals de bolcatalpa, de bolacacia, de bolesdoorn of de sierappel. Feitze is voorstander van inheemse bomen; die passen het best bij de Nederlandse tuin. Bovendien creëer je op die manier tuinen die praktisch en tijdloos zijn. “Dan hoechst winterdeis ek gjin maatregelen te nimmen.” In boom- soorten is de keuze reuze. De verkeerde keuze kan leiden tot teleurstellingen. Daarom geeft Feitze graag advies.
