Dorpsleven Bakkeveen floreert dankzij vlooienmarkten

12 april 2017, 11:56 Nieuws

Tussen stapels straatklinkers en torenhoge bulten zand schuiven shovels heen en weer over het weidse parkeerterrein. Met de handen in de zakken kijken marktmannen Jan van Dalen en Joop Nieuwdam van achter de ramen van partycentrum Dúndelle mismoedig toe, een paar dagen voor de eerste vlooienmarkt van het seizoen. De openingsdag van het marktseizoen in Bakkeveen is vanwege voorjaarsnattigheid nooit de drukstbezochte. Maar hoe het zaterdag komt? De aannemer die de herinrichting van het Dúnsânterrein uitvoert loopt een maand achter op schema. “Dat wordt improviseren”, stelt Nieuwdam laconiek vast. “We zijn de helft van ons verharde terrein kwijt”, wijst Van Dalen op de modderpoelen. “Maar goed, het is niet anders.  Als het weer nou maar doet wat Buienradar belooft, valt het misschien mee.”

De vlooienmarkt van Bakkeveen dijt elk jaar verder uit. De elders waarneembare terugloop aan bezoekers krijgt op de grootste rommelmarkt van het Noorden geen vat. De organisatoren gissen zelf naar een verklaring, maar het dorpsleven vaart er wel bij.

De eerste zaterdag van april betekent traditioneel de start van de vlooienmarkten in Bakkeveen. Gevolgd door de eerste zaterdagen tot en met die van november: twaalf marktdagen in getal. “Jan prutst er ieder jaar een paar extra dagen tussendoor”, grijnst Nieuwdam. “Zo komen we op twaalf.” Gemiddeld komen dik vijfhonderd standhouders op de marktdagen af. Vol is een relatief begrip in Bakkeveen, op topdagen komt het voor dat het aantal uitstallingen over de zevenhonderd gaat. Ieder plekje kost een euro de meter, met een minimale breedte van zes meter. Aan reserveren doen ze in Bakkeveen niet: wie het eerst komt wie het eerst maalt. “Op vrijdagavond druppelen de eerste campers binnen en dat gaat verder de hele nacht zo door. Met een ploegje van vier man gaan we dan om vier uur los met het aanwijzen van de plaatsen. Vanaf acht uur komt het publiek; voor een een euro kunnen ze de auto parkeren in de weilanden hiertegenover. Tegen die tijd schalen we op naar acht vrijwilligers, uiteindelijk zijn we per marktdag met zo’n man of vijftien in touw.” 

Alibi
Zowel het aantal standhouders als dat van het sneupersvolk groeit na 28 jaar nog altijd. En dat is opmerkelijk in een tijd dat andere vlooienmarkten kampen met dalende populariteit. Waarom de krimp aan Bakkeveen voorbijgaat weten de mannen niet echt. Het lage statarief speelt vast een rol, maar ook het groene decor van de omgeving draagt bij aan de aantrekkingskracht, denkt Nieuwdam. “En de markt is compact. Je hoeft hier niet lang met een zware aankoop te zeulen, de auto staat altijd dichtbij.” Van Dalen: “Hollanders, Duitsers, Brabanders; de mensen komen overal vandaan en vertellen het door. Speciaal voor de vlooienmarkt pakken toeristen een weekendje mee op de camping. Vorig jaar sprak ik iemand uit Den Haag, die reed even het hele end op en neer om de markt een keer mee te maken en om te tanken bij het benzinepompstation van Jonkman in Waskemeer. Want daar word je nog aan de pomp geholpen, had hij gehoord.” Sommige handelaren komen ook louter voor de gezelligheid, aldus Nieuwdam. “Vier buurvrouwen uit Lisse die hun zolders hebben uitgeruimd om hier zij aan zij een dagje bij te kletsen, met de markt als alibi.”

Joop de Zee
Het was wijlen Joop de Zee, bestuurslid van de volleybalvereniging en zelf handelaar, die in 1988 het idee opperde voor een vlooienmarkt in Bakkeveen. Als de voetbal en gymnastiek ook meedraaiden in de opzet, dan konden de plaatselijke clubs met elk een derde deel van de opbrengst hun verenigingskassen een beetje spekken. Van Dalen (volleybal) kwam er in 1992 bij, Nieuwdam (voetbal) vanaf 1998. In het begin bestond de markt uit niet meer dan dertig kraampjes; het begon pas echt te lopen toen Dúndelle vernieuwde en het restaurant met het terras het geheel wat meer cachet bezorgden, vertelt Nieuwdam. “Tot aan 2012 ging het geld steevast naar de verenigingen, maar met de almaar oplopende inkomsten vonden we dat niet langer reëel. De markten brengen natuurlijk voor het dorp ook de nodige overlast mee, dus de afgelopen jaren gaan we uit van de goodwillgedachte: voor wat hoort wat.”
Van de grofweg 50.000 euro die de Stichting Vlooienmarkt Bakkeveen aan het einde van het marktseizoen overhoudt, gaat nu 17.000 euro naar de sport, aldus Van Dalen. “Daarnaast stellen we in het najaar op de Bakkeveenster avond ruim 10.000 euro beschikbaar voor andere verenigingen en dorpsactiviteiten. Zo hielpen we dit jaar onder andere de Sinterklaasintocht, de volkstuintjes, de kerkmusical, de buurtvereniging en de survivalstichting. En verder parkeert de stichting sinds 2012 elk jaar een bedrag van 15.000 euro op een aparte rekening. Waar we dat aan gaan uitgeven weten we nog niet, het komt in ieder geval de gemeenschap ten goede. Wellicht kunnen we in de toekomst met zo’n eigen bijdrage de gemeente over de streep trekken om iets extra’s voor het dorp te doen.”

Rommel mee terug
De klacht van enkele handelaren dat de markt uit zijn voegen groeit wordt gelogenstraft door de praktijk, vinden Van Dalen en Nieuwdam. “Sommigen haken af, maar daar komen weer andere categorieën voor terug. De markt heeft kennelijk zijn eigen dynamiek.” Tegen de middag om een uur of één is het gedaan; de relatief korte duur van de vlooienmarkt spreekt zowel de handelaren als het publiek aan, weet de organisatie. “Het verkoopbare spul is na de ochtend wel weg en iedereen heeft dan nog wat aan zijn middag.” Op de fiets patrouillerend zien de vrijwilligers erop toe dat alle onverkochte waar ook weer netjes met de eigenaren huiswaarts keert. Met het parkeerterrein aan kant is het dan tijd voor de nazit met bier en uitsmijters in Dúndelle. En natuurlijk volgt dan het tellen van de ge?nde stagelden.

Lekker een dagje sneupen 

De eerste zaterdag in april is een mooie voorjaarsdag. Standhouders en bezoekers komen toch massaal naar Bakkeveen. Omdat het terrein kleiner is dan normaal, moeten sommige standhouders worden geweerd. Parkeren op het drassige land is ook lastig. Op de achtergrond de competitiewedstrijden van de plaatselijke voetballertjes op het nog vrij nieuwe voetbalveld.

Mensen uit het hele land speuren naar koopjes. Veel van hen staan niet te springen om een kort interview. “Ik moet door, wil nog met mijn partner de markt over”, is een veelgehoorde reactie. Dat geldt niet voor Gerke. Een jongeman uit Waskemeer die op zoek is naar games. “Spellen voor de Sega en voor de Nintendo DS.” Hij is blij dat hij ze nog te pakken heeft weten te krijgen. “Want ik kon ze in geen enkele winkel meer vinden. Gerke heeft al vaker succes gehad op de vlooienmarkt. “Ik kom hier al voor de derde keer. Ik ben een echte verzamelaar, maar ik speel de spellen ook wel, hoor.”

Terwijl de fotograaf wordt overspoeld met complimenten door een vrouwelijke standhouder - “Wat ben je toch een mooie man” - vertelt Wieger Bijlsma over zijn vondsten van de dag. “Een aantal mooie spijkerbroeken. Of ik tevreden ben? Dat zie ik thuis wel.” Hij woont in Heerenveen en daarom leek het hem leuk om eens een kijkje te nemen. “Maar ik bezoek geregeld rommelmarkten, hoor. Even lekker een dagje sneupen.” Hij is in Bakkeveen samen met zijn kameraad. “Het moet lekker weer zijn. Anders komen we niet. Er is niks aan om door de regen te struinen.”

Een vrouw met een rode punthoed van reusachtig formaat trekt de aandacht. Ze heeft ook wel even tijd voor een kort gesprekje. “Ik ga door het hele land om rommelmarkten te bezoeken.” Ze komt uit Groningen; bij het uitspreken van die woorden pakt ze een gewei uit haar tas en laat het vol trots zien. “Ik houd van gekke dingen. Een groot deel van de spullen gebruik ik. Ik ben namelijk kunstenaar.” Voor de spullen die ze achteraf bezien toch niet gebruikt heeft ze een handige oplossing. “Dan ga ik zelf op de rommelmarkt staan en dan dump ik ze zo weer”, zegt ze lachend.