Niemand kiest voor rol als mantelzorger
Nieuws Zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen zorgt voor een toenemende druk op de onderlinge mantelzorg en de ‘informele hulp’. De gemeente Opsterland ondersteunt vormen van respijtzorg om deze informele hulpverleners af en toe te ontlasten. Zoals bijvoorbeeld in het Odensehuis.Het werk van mantelzorgers scheelt de maatschappij jaarlijks 22 miljard euro aan zorgkosten. Uit een recent onderzoek blijkt dat circa vijf miljoen mantelzorgers jaarlijks 1,5 miljard uur aan mantelzorg besteden. Mantelzorg heeft dus een flinke impact op de samenleving. En dus is het volgens de gemeente Opsterland ook belangrijk om mantelzorgers goed te ondersteunen en waar mogelijk te ontlasten. Dat is bijvoorbeeld een van de doelstellingen van de Odensehuizen, zoals die sinds september in Gorredijk en Beetsterzwaag actief zijn.
Niemand kiest bewust voor de rol van mantelzorger. Het overkomt je. Doordat een naaste zorg nodig heeft. Afra Rood heeft alzheimer. Een diagnose die hard aankwam, maar tegelijkertijd ook opluchting gaf. “Het is een sluimerend proces, dat al regelmatig voor spanningen tussen ons zorgde”, vertelt haar man Simon. “Toen we wisten wat er aan de hand was, vielen veel puzzelstukjes op hun plek. En daardoor viel er ook een last van onze schouders.”
Odensehuis
Sinds ze weten wat er aan de hand is, kiezen Simon en Afra ervoor om er open over te zijn en zich niet thuis terug te trekken. In het Odensehuis vinden ze allebei een warm bad. Het delen van ervaringen geeft hen zelfvertrouwen. “We worden als mensen gezien en hoeven niet stiekem te doen. Het is geen taboe. Mijn vrouw kijkt er echt naar uit. En dat geeft mij rust. Dat ze lotgenoten heeft, geeft haar zelfvertrouwen. Als je er zelf open over bent, gaat ook de omgeving er gemakkelijker mee om.”Simon en Afra beseften direct dat alzheimer een grote impact op hun leven zou krijgen. Dat hun relatie zou veranderen. Dat Afra op den duur meer zorg nodig zou hebben en dat Simon die zorg wil geven. Ze besloten al vrij snel na de diagnose aan te kloppen bij het Odensehuis in Heerenveen. Een plek waar ze beiden welkom zijn, ook de mantelzorger. Dat is volgens Niels Nijdam van het Odensehuis ook het grote verschil met reguliere dagbesteding. “Als je samen komt, is de stap voor de partner met alzheimer ook gemakkelijker. En de mantelzorger proeft direct de sfeer.”
Wanneer de diagnose alzheimer is gesteld, betekent dit niet dat iemand niets meer kan. Zeker niet. Niels omschrijft het proces als een neergaande golflijn met pieken en dalen. “Goede fases wisselen af met lastige perioden.” Dat vraagt van beide partners veel flexibiliteit. “Ze moeten leren om te gaan met de nieuwe situatie. Belangrijk is om niet overal een punt van te maken. De mantelzorger vlindert in de meest ideale situatie rond de partner, soms ongemerkt bijsturend waar nodig is. Een partner moet leren mee te bewegen. En vooral ook complimenten blijven geven.” Niels juicht erg toe dat Simon en Afra open zijn over wat ze meemaken. “Het is belangrijk om met elkaar te blijven spreken. En zeker niet over het hoofd van de partner met alzheimer te praten, terwijl deze er zelf bij is.”