Janny van der Molen schrijft jeugdboek over Kortezwaag
Cultuur Ieder jaar verschijnen er veel nieuwe kinderboeken. Maar een jeugdboek dat in je eigen omgeving speelt, dat komt maar zelden uit. Voor ‘De Trije Klokketiers fan Koartsweagen’ dook schrijfster Janny van der Molen in de geschiedenis van de verdwenen klok van de Mariakerk aan De Leijen.Tjalle Tammes de Jong (1830-1925) heeft de komende weken over belangstelling niet te klagen. De stugge boer uit Kortezwaag maakte zich eind 19e eeuw buitengewoon druk over de klokken in de klokkenstoel bij het plaatselijke kerkje. De kerkbestuurders besloten destijds om een van de twee klokken uit de klokkenstoel te verkopen. Zodat ze geld hadden voor de bouw van een torentje op het dak. Klokkenluider Tjalle Tammes was hier zo fel op tegen dat hij nooit meer een stap in de kerk wilde zetten.
Dit waargebeurde historische gegeven is de basis voor zowel de iepenloftvoorstelling De Klok moat Werom! als voor het boek De Trije Klokketiers fan Koartsweagen. “Mar dêr hâldt it ek mei op”, vertelt Janny van der Molen uit De Knipe, schrijfster van het boek. “De foarstelling en it boek stean wat de ynhâld betreft fierder los fan elkoar.” Janny is een ervaren kinderboekenschrijfster, dit is haar twaalfde titel. Haar stijl wordt omschreven als verhalende non-fictie. Ze vertelt graag historische of wetenschappelijke verhalen aan de hand van belevenissen van kinderen. “Ik meitsje in ferhaal dúdlik troch der fiksje oan ta te heakjen. Troch in historysk ferhaal te linken oan it eigen libben fan bern, lûkst de bern yn it ferhaal, krijst se te pakken.”
Centraal in het boek over Kortezwaag staan de in Leeuwarden wonende kinderen Pier, Lars en Noortje. Ze gaan op schoolreisje naar een kampeerboerderij bij Gorredijk, maar zien dat eigenlijk helemaal niet zitten. In zo’n dorp is toch niets te doen, denken ze. En het waait er ook nog eens altijd. Op zoek naar avontuur gaan ze op een avond dwars door het weiland naar het kerkje van Kortezwaag. Een grafsteen trekt de aandacht van Pier, het is de grafsteen van Tjalle Tammes. Pier hoort daar het luiden van de klokken. Gek genoeg horen Lars en Noortje niets. En dan ontdekken ze op de zolder van de kerk een brief van Tjalle Tammes, waarin hij het verhaal vertelt van de verdwenen klok die terug moet naar Kortezwaag. Dat is het begin van een spannend verhaal, waarin Tjalle en Pier een zekere vriendschap ontwikkelen, verenigd in verdriet. Tjalle over de klokken, Pier over zijn ouders die vanwege een eigen winkel niet veel thuis zijn. “Eins helpe sy elkoar fan it fertriet ôf.”
Janny heeft een aantal bestaande elementen uit Gorredijk en omgeving opgenomen in het boek. De kampeerboerderij waar de kinderen op kamp zijn, is manege Dekema. “Dat is ek de pleats wêr’t Tjalle Tammes wenne. It is noch hieltyd besit fan de famylje. Dy link tusken it ferline en no makket dit ek sa’n bysûnder projekt.” Maar ook het zwembad van Gorredijk en Museum Opsterlân duiken in het boek op. Dat geldt ook voor Museum Klok & Peel in Asten, waar de echte klok nu staat.
Janny schreef het boek in het Fries, maar er is ook een Nederlandse vertaling. “Bern yn de heechste klassen fan it basisûnderwiis wolle best Fryske boeken lêze. It is echt wol mooglik om bern oan it lêzen te krijen en te hâlden.” Daarbij is het volgens Janny wel belangrijk hoe het leesklimaat thuis en op school is: zien lezen, doet lezen. “At bern alle dagen in kertier lêze, leare se tûzen wurden yn’t jier. En moaie boeken binne der genôch. Ik bin derfan oertsjûge dat der foar elk bern geskikte boeken binne.”
