Jeen: ‘Myn wrâld is no grutter en breder’

GORREDIJK Jeen Hofstra (50) uit Gorredijk is genomineerd voor de titel Taalheld van Stichting Lezen en Schrijven. In een mum van tijd veranderde hij van onzekere laaggeletterde in een zelfverzekerde Taalambassadeur die zich op verschillende manieren inzet voor mensen die het lezen en schrijven niet goed beheersen.

Het begon allemaal in 2018. Best wel een dingetje, zegt Jeen over zijn besluit om goed te leren lezen en schrijven. “Ik tocht dat myn probleem wol meifoel. Mar it wie folle erger as ik tocht.” Op de lagere school kreeg hij al te horen: ‘Jeen is een beetje dom’. Van die opmerking van een leerkracht heeft hij veel last gehad. “Ik bestie net mear, wie dom en ik die der net mear ta. Foar my betsjutte dat in soad iensumens en ûnbegryp.”

Op een gegeven moment kreeg Jeen van zijn man te horen: ‘als mij iets overkomt, dan weet je helemaal niks. Geen wachtwoorden en inlogcodes, geen internetbankieren. Dan ga je het niet redden in de maatschappij.’ “Doe ha ik yn 2018 Stichting Lezen en Schrijven belle, dat koe ik fan prinses Laurentien.” Hij werd doorverwezen naar het Digi-Taalhuis in Gorredijk. Daar kreeg hij taalles van Truuske Pala. Dankzij haar kreeg hij het lezen, en vooral het schrijven onder de knie. “Foarich jier is se helaas overleden, ik ha tot it lêst by har west.”

Zijn verhaal

Truuske leerde hem langzaam en zorgvuldig lezen en het geleerde toepassen buiten de veilige omgeving van de lessen. Het resultaat is dat Jeen als Taalambassadeur sinds 2019 zijn verhaal vertelt op onder andere scholen, kinderdagverblijven en bij huisartsen. Hij is voorzitter van ABC Fryslân, de organisatie die de belangen behartigt voor, en door, laaggeletterden met Nederlands als eerste taal (NT1). Voor die organisatie werkt hij gedetacheerd bij de gemeente Heerenveen waar hij de communicatieve uitingen beoordeelt en zo nodig aanpast in een voor laaggeletterden heldere en begrijpelijke taal.

Grotere wereld

“De wrâld is no foar my grutter en breder wurden trochdat ik dingen better snap. Ik ha it gefoel dat ik mear doar.” Laatst nog ging hij per trein naar het Mediapark in Hilversum voor een interview. Dat zou hij vroeger nooit gedurfd hebben, tegenwoordig draait hij zelf de routebeschrijving uit van internet en gaat zelfverzekerd op weg. 

Jeen geeft presentaties aan medewerkers voorschoolse educatie, leerkrachten basisscholen, studenten hogeschool, gemeenteambtenaren, zorgprofessionals en nieuwe medewerkers van de Stichting Lezen en Schrijven. Hij vertelt zijn verhaal en wijst op de pijnpunten die laaggeletterden tegenkomen. “As je tinke dat je in laaggeletterde foar je ha, sis dan nea: do hast in probleem.” Help bij het invullen van formulieren, bedenk dat ouders een uitnodiging voor een tienminutengesprek misschien niet goed kunnen lezen en stel je kwetsbaar op. 

Sinds Jeen als Friese Taalambassadeur, in de categorie Cursist, genomineerd is voor de landelijke Taalheldenprijs 2022, staat hij volop in de picture. Hij werkt mee aan televisieprogramma’s en werd al veel geïnterviewd. “Ambassadeur wêze hat my in soad brocht. Ik hie nea tocht dat ik myn ferhaal foar twahûndert minsken fertelle soe, no draai ik de hân der net foar om. En wat soe Truuske trots west ha op myn nominaasje.”

Maandag werd de Taalheldenprijs uitgereikt door prinses Laurentien. “Helaas ben ik het niet geworden, maar ik heb een hele leuke en fijne middag gehad.” De juryprijs ging naar Limburg, de publieksprijs naar Noord-Holland.

Jeen Hofstra - Sietse de Boer