Online rondleiding in notariswoning Beetsterzwaag (video)
NieuwsBEETSTERZWAAG Een notaris, een burgemeester, een baron en barones, zelfs de afdeling gemeentewerken van de gemeente Opsterland vond er onderdak. Het imposante pand aan de Hoofdstraat 62 heeft een bewogen geschiedenis. In het kader van de Sa! Moanne fan it Erfskip geeft de huidige bewoner Berend Vis een online rondleiding.
De exacte leeftijd van het rijksmonument aan de Hoofdstraat 62 is niet bekend. Maar de eerste bewoner, Dominicus Suringar, woont er al in 1821. Hij is dan notaris en gemeentesecretaris van de gemeente Opsterland. Zo krijgt het pand de titel ‘notariswoning’. Het ziet er dan nog wel minder imposant uit, de bovenverdieping ontbreekt. Suringar bezit aan de overkant van de straat ook Herberg De Klok (nu Kota Radja), evenals de naastgelegen stal en het huis links naast hem. Weduwnaar Suringar woont er met zijn drie kinderen, een huishoudster en twee ‘dienstmaagden’.
Baron en barones
Misschien wel de meest illustere bewoner van het pand, Rijnhard baron van Harinxma thoe Slooten, koopt het pand in 1868, inclusief het naastgelegen gebouw. Hij laat door architect notaris Stoett een verdieping op de notariswoning zetten en bouwt het huis verder naar achter uit. Twee jaar later laat hij het pand op nummer 60 afbreken en bouwt hiervoor in de plaats een koetshuis met op de bovenverdieping een woning voor de bedienden.
De baron trouwt op 11 juli 1872 met Adriana Johanna Wilhelmina barones van Sytzama. Hun twee kinderen worden in dit pand geboren. Maar het huwelijksgeluk duurt niet lang. De jonge barones overlijdt al in januari 1877, nog maar 25 jaar oud.
Veel bewoners
Het verhaal gaat dat Van Harinxma thoe Slooten op de laatste dag van dat jaar voor 100.000 gulden het landgoed Lauswolt koopt van Augustinus Lycklama à Nijeholt. In mei 1878 verhuist Rijnhard met zijn twee kinderen naar het bekende landgoed. Het pand aan de Hoofdstraat blijft wel in de familie. Er wonen meerdere gemeentesecretarissen op dit adres. Bijna honderd jaar geleden is het ook de woning van burgemeester Marinus Jules Selhorst.
Na zijn vertrek in 1929, verkoopt Adriana Janke, de dochter van Rijnhard, het pand aan de familie De Herder. Deze familie bezit Hotel De Herder tegenover het huis, naast Hotel De Klok. Zij maken van het huis een dependance. Het bord dat in die tijd op de voorgevel prijkt, hangt nu nog in de hal. Bij de verkoop van Hotel De Herder in 1941, koopt mevrouw De Herder-Stielstra het huis, zij woont er tot 1954. Dan komt het huis in handen van de gemeente Opsterland, die het verbouwt tot bureau gemeentewerken. Sinds 1990 is het huis weer particulier bewoond.
Veel details
In een dertien jaar durende restauratie zijn veel originele details teruggebracht. Hierbij is onder andere gebruikgemaakt van oude onderdelen en materialen uit het nabijgelegen Eysingahuis. Veel originele elementen zijn bewaard gebleven, zoals de grote paneeldeuren, links en rechts van de twintig meter lange gang en de marmeren op schelpen gelegde tegels. De vijf kamers beneden hebben allemaal nog hun oude balkenplafonds en gipsornamenten boven de schouwpartijen. De zwart marmeren schouw dateert uit 1868. In het pand is onder de naam De Jonge Barones tegenwoordig ook een B&B gevestigd.
