Sa! lijsttrekkersdebat (3): Opsterlands Belang, PvdA en D66
Nieuws Bij de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart strijden in Opsterland negen partijen mee om de gunst van de kiezer. In aanloop naar de verkiezingen organiseert Sa! drie lijsttrekkersdebatten. Met iedere week een collegepartij en twee oppositiepartijen. De spelregels zijn helder: iedere partij levert van tevoren een thema aan bij de redactie. De andere partijen kennen dit onderwerp vooraf niet. De redactie van Sa! voegt een vierde thema toe. In de derde en laatste aflevering: huidig collegepartij Opsterlands Belang (Marcel van Opzeeland) en de oppositiepartijen PvdA (Roel Vogelzang) en D66 (René Koopmans).Thema Sa!: Toekomst gemeente Opsterland
OWO-samenwerking lijkt dood paard
Het is de laatste tijd opvallend stil rond de samenwerking tussen Opsterland en Oost- en Weststellingwerf. Het is nog steeds niet duidelijk waar het met dit OWO-verband naartoe moet. Voor René Koopmans (D66) zijn de grenzen van Opsterland niet in beton gegoten. “Men haalt snel het begrip identiteit erbij. Maar ik voel mij niet minder Liphúster wanneer Opsterland in een groter geheel opgaat. Een gemeente moet zich kunnen wapenen tegen de landelijke overheid. Hoe groter je bent, hoe makkelijker dat kan.” Over die identiteit is Roel Vogelzang (PvdA) het wel met D66 eens. “Emotie richt zich op het dorp, niet op de gemeente. Maar we zijn straks wel een van de kleinere gemeenten. Geen probleem, als je de burgers maar kwaliteit kunt leveren.” De hele aansturing van het OWO-proces tot nu toe omschrijft Vogelzang als prut. “We geven ‘minder meer’ uit, dat is het enige wat we horen.” Daar ligt voor Marcel van Opzeeland (OB) ook de crux. “Zelfs van de eenvoudigste samenwerking in OWO-verband is mij het financiële voordeel nog niet duidelijk. Wat mij betreft gaat de OWO-samenwerking niet verder dan wat het nu is. Gemeentelijke fusies zijn voor burgers altijd duurder. Er is geen onderzoek dat aantoont dat groter ook beter is. Alle uitdagingen van de afgelopen jaren hebben we keurig kunnen uitvoeren.” Ook Vogelzang ziet de OWO-toekomst somber in. “Het lijkt er niet op dat we met de Stellingwerven tot overeenstemming komen over waar we naartoe willen. De beide Stellingwerven zijn het onderling al niet eens. Het is aan de nieuwe raad om er verder over te denken, maar ik verwacht dat de provincie de komende jaren in deze discussie ook een grotere rol pakt.” OWO lijkt dus een dood paard, maar zowel Van Opzeeland als Vogelzang willen niet zover gaan om de stekker eruit te trekken. Terugdraaien kost miljoenen, volgens de PvdA-er. “En wie breekt betaalt.” Mocht Opsterland wel in een groter geheel opgaan, dan geeft dat de dorpen volgens Koopmans veel meer kansen om mee beleid te maken. “In Leeuwarden en Súdwest-Fryslân is de focus bijvoorbeeld meer op de dorpen komen te liggen. Maar dan moet een Plaatselijk Belang wel representatief zijn, daar mogen geen democratische vraagtekens over ontstaan.”Thema D66: vertrouwen in de politiek
Alleen optimale transparantie helpt
“Minderheden moeten in ons land niet gaan beslissen over meerderheden”, stelt René Koopmans. “We moeten ons zorgen maken over het lage vertrouwen in de politiek. Dat kan zo niet doorgaan. We moeten nadenken hoe we de politiek weer van de mensen maken, zodat ze inbreng willen leveren.” Volgens de D66-er zijn veel burgers teleurgesteld in wat er met hun betrokkenheid is gedaan. “Die boosheid vertaalt zich in desinteresse. De krêft fan de mienskip mag geen holle frase zijn.” Van Opzeeland (OB) vindt niet dat de democratie in crisis is. “De betrokkenheid is goed, zelfs al is het negatieve betrokkenheid. De burger doet wat hij moet doen: gewoon kiezen. Het is het oude politieke establishment dat in crisis is.” Koopmans vraagt zich af of de uitvoering van beleid wel voldoende transparant is. “Dat is belangrijk voor het onderbouwen van vertrouwen. Maar een raadslid kan dan zijn controlerende taak ook beter uitvoeren.” Daar vindt hij Van Opzeeland aan zijn zijde. “Bijvoorbeeld over de uitvoering van het gemeentebedrijf weten wij weinig, terwijl dat voor burgers heel belangrijk is. Soms moeten wij ons er tot in detail mee bemoeien ook al heeft het college dat liever niet. Waarom beslissen wij in de raad niet over welke wegen eerst en laatst worden aangepakt? Dat gebeurt in andere gemeenten ook.”Ook Vogelzang (PvdA) is minder pessimistisch dan D66. “Mensen weten ons wel te vinden en zes van de tien gaan ook stemmen. En die overige vier zijn niet allemaal ontevreden, ik hoor ook dat mensen niet stemmen omdat ze vinden dat het goed gaat in Opsterland. Optimale transparantie is wel belangrijk, ook in de integriteitsdiscussie. Het integriteitsdebat van 2016 was het meest treurige debat van de afgelopen periode, een dieptepunt dat we dat moesten voeren.” Van Opzeeland ziet in de integriteitsdiscussie, zeker in die van de afgelopen weken, een kwalijke rol voor de Leeuwarder Courant. Vogelzang reageert direct. “Je moet de krant niet de schuld geven als je een raadslid in je fractie hebt dat zo nu en dan op het randje loopt.” Van Opzeeland benadrukt dat er in zijn partij de afgelopen jaren op dit terrein grote stappen zijn gezet. Koopmans: “Maak dat dan naar buiten ook duidelijk. Ik wil geen moralist zijn, maar als er dingen misgaan komt de rekening altijd een keer en vaak op een niet geschikt moment.”
Thema Opsterlands Belang: gemeentelijke belastingen
School kan zonder gouden hekjes
De gemeentelijke belastingen zijn al jaren een stokpaardje voor Opsterlands Belang. Van Opzeeland: “En daar blijven we ook op hameren. Er is in Opsterland voldoende geld voor beleid. Wij zijn ook voor nieuwe scholen, maar niet met gouden hekjes. De overheid groeit altijd, er komen altijd taken bij, maar het blijkt heel lastig taken af te stoten.” Rene Koopmans is het deels met Van Opzeeland eens. “Overheden hebben een natuurlijke drang om te vervetten. Maar aan de andere kant wil de burger steeds meer en we moeten goede toekomstvaste voorzieningen hebben om met andere gemeenten te kunnen concurreren, ook in de scholen.” OB streed de afgelopen jaren altijd met de PvdA over de ozb. Roel Vogelzang vindt de belastingen in Opsterland helemaal niet aan de hoge kant. “Wat niet wil zeggen dat ik pleit voor hogere lasten, maar de hoogte van de ozb ligt voor ons niet vast. Opsterland mag op veel terreinen best wat ambitieuzer zijn, er heerst te veel een zesjescultuur. Geen van de partijen heeft het partijprogramma door laten rekenen en alle wensen kosten geld. In de afgelopen jaren is onze reservepositie met 40 miljoen afgenomen. Er is veel geïnvesteerd, we moeten in goede tijden ook aan reserves bouwen.” Van Opzeeland wil vooral beter weten waar Opsterland in investeert. De wegen zijn niet zo slecht als iedereen roept. We geven te veel uit aan dingen die niet hoeven.” Koopmans volgde de raad de afgelopen jaren vanaf de zijlijn. “Jullie komen steeds met efficiëntie, maar waarom is de organisatie niet tegen het licht gehouden?” Volgens Vogelzang is dat wel gebeurd, zo zijn er tien arbeidsplaatsen gesneuveld. Koopmans: “Er is niets tegen reserves voor slechte tijden, maar we moeten het geld veel gerichter inzetten. Laten we met een nulmeting de prestaties van de organisatie in beeld brengen. Zeker op duurzaamheid is veel te winnen, bijvoorbeeld met een duurzaamheidsloket. Dat levert veel op. Waarom Wijnjewoude wel energieneutraal, maar de overige dorpen niet?”Thema PvdA: solidaire mienskip
Meer geld voor dorpen met meer initiatief
Roel Vogelzang (PvdA) is heel blij met Tijnje dat als dorp gezamenlijk een plan ontwikkelde voor een nieuwe mfa. “Mensen die in het dorp samen de schouders eronder zetten, dat is een mooie vorm van solidariteit. Maar solidariteit geldt ook voor werk, wonen en zorg. Het zijn allemaal onderwerpen waar we als gemeente invloed op kunnen uitoefenen. De lokale politiek doet ertoe.” Al moet het Vogelzang wel van het hart dat het op het gemeentehuis allemaal wel stroperig verloopt. “Bijvoorbeeld op duurzaamheid, het schiet maar niet op. Het ambitieniveau is op veel terreinen te laag, een zesje is al genoeg.” René Koopmans herkent dit. “Het gaat niet om efficiëntie, maar vooral over het omzetten van beleid in actie. “Ik hoor op straat niet dat zorg een groot thema is. Het is goed geregeld. De decentralisatie van het sociaal domein is goed gegaan, nu moeten we de regelingen tegen het licht houden. Dan gaat het veel meer over kwaliteit dan over efficiëntie.”Van Opzeeland deinst er niet voor terug om uitkeringsgerechtigden als tegenprestatie in de dorpen aan het werk te zetten, bijvoorbeeld in het beheer van het openbaar groen. Dat gaat de overige twee te ver. Koopmans: “Ik pleit voor buurtcoaches die de eigen verantwoordelijkheid stimuleren. Sommigen nemen eerder verantwoordelijkheid dan anderen. De intensieve begeleiding van mensen in een uitkering stopt al na een jaar, dat is te vroeg. We kunnen veel meer creatieve oplossingen bedenken om mensen met een uitkering te begeleiden. Bijvoorbeeld steun aan dorpshuizen, integratie van statushouders en scholing zoals taal- en digitaliseringscursussen.” Vogelzang gooit dan het begrip ‘right to challenge’ in de strijd. “Laat dorpen de gemeente maar uitdagen, zeggen wat zij zelf beter kunnen, bijvoorbeeld het groenonderhoud. De basis voor ieder dorp moet hetzelfde zijn, maar daarna mag initiatief worden beloond.” Hier is Van Opzeeland het mee eens. “Actievere dorpen komen met meer plannen en krijgen dan ook meer geld. Maar we moeten in dorpen er wel voor waken dat het altijd dezelfde mensen zijn die actief zijn.” Koopmans plaatst nog wel een kanttekening. “We moeten geen marktwerking in dorpenbeleid willen en het wel van zaak tot zaak bekijken.” De grotere rol van de dorpen betekent ook dat er op het gemeentehuis wat moet gebeuren. Van Opzeeland: “We maken te weinig keuzes, doen van alles een beetje. Ik pleit voor minder open keuzes. Met minder geld uitgeven toch de kwaliteit omhoog.”
[caption id=”attachment_18782” align=”alignnone” width=”900”] Marcel van Opzeeland.[/caption]
Marcel van Opzeeland (47) Woonplaats: Siegerswoude Partij: Opsterlands Belang (nu 6 zetels) Raadslid sinds 2008 (met onderbreking 2014-2015) Beroep: werkt bij Amerikaanse multinational in telecommunicatie
[caption id=”attachment_18783” align=”alignnone” width=”900”] Roel Vogelzang.[/caption]
Roel Vogelzang (71) Woonplaats: Beetsterzwaag Partij: PvdA (nu 4 zetels) Raadslid sinds 2014 Beroep: gepensioneerd
[caption id=”attachment_18784” align=”alignnone” width=”600”] René Koopmans.[/caption]
René Koopmans (56) Woonplaats: Lippenhuizen Partij: D66 (nu 1 zetel) Nog geen raadslid Beroep: interim-manager en paardenfokker
