Het ecosysteem bekeken door biologen

12 april 2017, 11:56 Cultuur

Voor de pauze vertelt bioloog Henk Jansen van Buro Elodea uit Boornbergum over de huidige kennis op gebied van het uiterst complexe bodemecosysteem. De nadruk ligt daarbij op het zwaar bedreigde veenweidelandschap van Fryslân. Na de pauze wordt ingezoomd op regenwormen. Jeroen Onrust van Rijksuniversiteit Groningen vertelt over de rol van regenwormen in het ecosysteem. Ook presenteert hij de uitkomsten van recent onderzoek aan het RUG. Deze zomer hoopt Jeroen hierop te promoveren bij de groep van Theunis Piersma. 

Biologen Jeroen Onrust (Rijksuniversiteit Groningen) en Henk Jansen (Buro Elodea) verzorgen op donderdag 16 februari (20.00 uur) in De Skâns te Gorredijk een lezing over het ecosysteem van de bodem. De lezing wordt georganiseerd door natuurvereniging Geaflecht.

In de bodem vinden processen van omzetting plaats waarbij dood organisch materiaal weer wordt omgezet in voor planten opneembare stoffen. Dit is een uiterst complex ecosysteem waarin bacterieën en schimmels, microfauna en mesofauna samenwerken zonder dat we daar een compleet inzicht in hebben. Afhankelijk van het moedermateriaal (in ons land klei, veen dan wel klei) zijn de processen verschillend en is de rol van bacterieën en schimmels dan wel de wat grotere fauna zoals regenwormen ook verschillend.

Wanneer de mens de bodem gaat beinvloeden door de kap van bossen, aanleg van landbouwgebieden met graslanden en akkers vinden grote veranderingen plaats in dit systeem. Vanaf de winning van veen en de intensivering in de twintigste eeuw zijn de veranderingen nog veel drastischer, percelen worden het hele jaar drooggelegd, kunstmest vervangt de natuurlijke bodemvruchtbaarheid. De erosie in het voedselweb ondergronds heeft echter grote vormen aangenomen, waarbij slechts enkele diergroepen blijken te kunnen overleven. Dit levert bovengronds dan ook een compleet ander beeld op, het onderzoek van Jeroen Onrust en Theunis Piersma laat dit duidelijk zien. Wat betekent dit voor de toekomst en kan het anders?

Henk Jansen studeerde onder andere biologische bodemkunde aan de RUG en werkt al tientallen jaren in het toegepast ecologisch onderzoek met de nadruk op water, bodem en vegetatie. In deze lezing zal hij op verzoek van Natuurvereniging Geflecht inzoomen op de veenweide bodems van Friesland.

Na afloop  van de lezing is volop gelegenheid  voor discussie. Entree: leden 2 euro, niet-leden 4 euro. Meer informatie: geaflecht.nl