Volle focus op energie besparen

Op de weg naar een energieneutraal Opsterland in 2035 doet de gemeente er verstandig aan om eerst vol in te zetten op het besparen van energie. De ambitie om tegen die tijd in Opsterland 450.000 MWh aan duurzame energie op te wekken is niet reëel, zo klonk het aan tafel in het tweede Sa! Politiek Café.

De huidige Opsterlandse coalitie van Opsterlands Belang, PvdA en ChristenUnie was drie jaar geleden bij het opstellen van het coalitieakkoord ambitieus: Opsterland moet in 2035 energieneutraal zijn. Jan van Dalen van Opsterlands Belang had toen al twijfels bij de haalbaarheid van die ambitie, bekende hij vorige week in het tweede Sa! Politiek Café. “Mar hoe slim is dat? De wâl keart it skip.” Van Dalen wijt dat onder andere aan het feit dat alle gemeenten nu hetzelfde willen. “Yn de simmer is der fierstente folle produksje fan stroom fia sinnepanielen.” Zolang er geen oplossing voor de opslag van energie komt, is de aanleg van nog eens honderden hectares zonnepanelen niet realistisch, vindt hij. Voor raadslid Elske Beintema (GroenLinks-OpsterLanders) is het opgeven van de ambities nog een stap te ver. “We moeten door, de wereld kan niet langer wachten. We kunnen niet bij 40 procent realisatie zeggen, dit was het dan.”

Groen gas

Pieter de Kroon (Wijnjewoude Energie Neutraal) is strijdbaar. “As je gjin doelen stelle, komme je nergens. Underweis komme je dan fansels fan alles tsjin. Gewoan plat derfoar, dan is der fan alles mooglik.” De Kroon vindt wel dat de verdere energietransitie niet zonder groen gas kan. “At wy fan it ierdgas ôf wolle, moatte wy ynsette op grien gas. Sûnder dat kinne wy net oan de waarmtefraach foldwaan. Hoe’t je dat dan produsearje moatte is fraach twa.” WEN zet daarvoor in op een mestvergister, maar krijgt daar niet bij iedereen in het dorp de handen voor op elkaar. Beintema ziet mestvergisting niet als duurzaam. “Hoe groen is dit groen? Ik wil geen halfbakken oplossing.” Van Dalen wacht de experimenten in Wijnjewoude af. “Dêr is it hiele projekt foar opset. Sjen wat mooglik is.” Dat zijn partij drie jaar geleden de komst van mestvergisters in het verkiezingsprogramma blokkeerde, noemde Van Dalen vorige week een ongelukje. Dat had niet gemoeten.

Tekst gaat door onder de video

Wind is ook nog een alternatief voor gas en zon. Beintema is enthousiast over dorpsmolens en kan niet wachten tot de provincie hier extra mogelijkheden voor schept. Opsterlands Belang staat er ook niet onwelwillend tegenover, mits er voldoende draagvlak is in het dorp. Kleinere windmolens, zoals die in Groningen staan, ziet hij niet zitten. “Dy meitsje de ferwachtingen net wier.”

Besparen

Nu het stokt met de ambitie in de duurzame energieopwekking is het volgens de deelnemers aan de discussie des te belangrijker dat Opsterland inzet op energiebesparing. Dat komt moeizaam op gang. Volgens raadslid Bareld van der Meer omdat veel mensen nog vooral met andere zaken bezig zijn. “Minsken binne dêr maklik yn. At it de beurs rekket, wurdt it wol oars. Dat sjochst wol no’t de energieprizen hurd omheech geane.” Hilbert Hoekstra van energiecoöperatie Krigel uit Nij Beets prijst de inzet van de energiecoaches, maar vindt dat de gemeente dat niet allemaal aan vrijwilligers moet overlaten. “De gemeente sil aktiver nei de boargers ta moatte.” Voormalig raadslid René Koopmans (D66) vindt het niet vreemd dat het nog niet echt van de grond komt. “De gemiddelde mens rekent en rekent. De druk moet erop, dan komt het energiebewustzijn vanzelf.” Koopmans lanceerde het idee om de OZB duurzaam in te richten. “Daar kun je als gemeente iets mee. Wil je iets bereiken, dan kun je een duurzame woning ook minder belasting laten betalen.”