Pandemie brengt niet alleen ellende
Nieuws De coronapandemie belemmert ons leven al bijna twee jaar. Veel kan er niet. Maar als er een deur dichtgaat, gaat er elders weer een deur open. Zo is het ook nu. Sa! vroeg haar lezers om positieve effecten van corona. Verhalen over nieuwe mogelijkheden of nieuwe inzichten in het leven.Leo Adema, Nij Beets Brons als uitlaatklep
Corona zet het leven van veel mensen op de kop. Vervelend, maar voor Leo Adema uit Nij Beets is het net zo belangrijk hoe je omgaat met de veranderende omstandigheden. Adema is er de man niet naar om bij de pakken neer te zitten als het leven tegenzit. Hij vond een nieuwe uitdaging in het maken van bronzen beelden.Zijn cv is tekenend voor de manier waarop de 63-jarige in Harlingen geboren Adema in het leven staat. Hij volgde een opleiding tot boswachter, was (vrachtwagen)chauffeur bij de luchtmacht, boomchirurg, vertegenwoordiger, directeur en bouwkundig tekenaar. In 2008 ging het helaas mis. Als gevolg van een tekenbeet liep hij chronische lyme op, hij moest noodgedwongen gas terugnemen.
Omdat van de nood een deugd maken zijn levensmotto is, besloot Adema het anders te doen. Hij werd thuis ‘facilitair manager’, oftewel huisvader. “Mijn vrouw had ondertussen een communicatiebedrijf opgezet. Om haar te ontlasten, nam ik de huishouding op me, kookte en deed de boekhouding. Heel wat anders dan ik gewend was, maar wel leuk.”
Corona gooide begin 2020 alles overhoop. “Het bedrijf van mijn vrouw kwam stil te liggen. Om toch inkomen te houden, besloten we ons thuiskantoor in te richten als virtuele studio, zodat ze online haar werk kon blijven doen.” Een stap met consequenties. “Als mijn vrouw werkte, moest het stil zijn in huis; niet hard praten of klussen, zachtjes met de potten en pannen.”
Dat viel niet mee. Netflix, een goed boek en de tuin boden afleiding, maar de verveling sloeg snel toe. Mede op aanraden van kunstenaar en vriend Jan Ketelaar uit Drachten wierp hij zich begin dit jaar op een nieuwe hobby, het maken van bronzen beelden. Adema heeft een klik met de natuur. Vooral de vogels vormen zijn grootste bron van inspiratie.
Hij begon met een grutto. “Ik zag er eentje op internet en dacht, dat kan ik beter. Zo eigenwijs ben ik dan ook wel.” Hij liep stage bij een bronsgieter. Hij leerde siliconen mallen te maken en wat er verder komt kijken bij het gieten van brons. Experts waren meteen lovend over zijn creaties en Adema haalde veel genoegen uit zijn bezigheid. “Kijken naar vogels en werken met mijn handen is ontspannend.”
Na de grutto volgden meer werken. Adema maakte onder meer: een merel, zwaluw, specht met jongen, kolibrie, winterkoninkje en een eekhoorn. De Nij Beetster is zo enthousiast over zijn nieuwe bezigheid, dat hij zijn kippenhok opoffert om er een atelier van te maken. Zijn productie komt niet thuis op de schoorsteenmantel te staan, de verkoop loopt goed.
Van het beeld ‘Skries op ‘e hikke’ zijn van de acht die hij in totaal gaat maken al vier verkocht, à raison van 2.500 euro. Eentje staat zelfs thuis bij een bekende Nederlandse tv-persoonlijkheid van wie hij de naam niet mag noemen. “Toen ik begon, zeiden sommigen: ‘dat wordt niets’. Dan ben je bij mij aan het verkeerde adres. Dan haal ik alles uit de kast om het tegendeel te bewijzen.”
Leo Adema liet zich niet beperken door corona, hij vindt dat niemand dat moet doen. “Thuis zitten klagen helpt niet. Tuurlijk is deze tijd niet leuk, maar het is maar net hoe je ermee omgaat. Ik ben nieuwsgierig, sta altijd open voor nieuwe kansen. Mijn leven is net een jongensboek. Ik ben op mijn smoel gegaan, maar kwam altijd weer overeind en wist er weer wat van te maken. Wees niet bang om je vertrouwde leventje los te laten en een nieuw avontuur aan te gaan. Die instelling heeft mij veel opgeleverd.”
Zaalvoetbalsters van Libertas Onderdak in Ureterp
Op maandagavond en woensdagavond wordt er druk getraind in MFC De Wier in Ureterp. Dan bereiden de zaalvoetbalsters van Libertas uit Damwoude zich voor op hun duels in de eredivisie. Een eind uit de buurt, maar een uitkomst voor de voetbalsters. “Wy binne hjirre tige bliid mei.” Libertas traint sinds de zomer van vorig jaar in Ureterp. Na de promotie naar de eredivisie wilde de ploeg zich goed voorbereiden op het debuut op het hoogste niveau. Probleem was dat gemeentelijke sportzalen in de zomermaanden de deuren sluiten. Teammanager Jouke Dantuma schreef zo’n beetje ‘alle’ Friese accommodaties aan en kreeg alleen uit Ureterp een positieve reactie.Ook in Ureterp is de sportzaal normaliter zomers gesloten, maar Henk de Jong, exploitant van De Wier, wilde graag meewerken. Zo kon hij in de moeilijke coronatijd toch nog wat omzet draaien. De vakantieroosters van de medewerkers werden naast elkaar gelegd en met een beetje passen en meten bleek het mogelijk om Libertas zes weken te laten trainen.
Het beviel de zaalvoetbalsters zo goed, dat Libertas in Ureterp bleef oefenen. Het waarom is makkelijk te verklaren. Libertas komt niet alleen vanwege de gastvrije ontvangst en goede faciliteiten graag naar De Wier, maar vooral ook vanwege de ligging. “De spylsters komme út hiel Fryslân. Oerterp leit moai sintraal, elts kin binnen in heal oere te plak wêze”, vertelt Dantuma.
Normaal traint Libertas één avond in Ureterp. De Wier telt vele vaste gebruikers en die kregen bij de toekenning van de zaaluren voorrang boven de nieuwkomer. Nu er vanwege corona in de avonduren niet gesport mag worden, is er meer ruimte en traint Libertas zelfs twee keer per week in De Wier. Dat kan omdat sporters in de topcompetities wel toestemming hebben om in de avonduren te trainen.
Henk de Jong is blij met de zaalvoetballende dames. “Gelokkich kinne wy sa dochs noch aktiviteiten organisearje. It is fansels sûnde at der gjin gebrûk makke wurdt fan ús seal.” Dantuma vult aan: “Foar ús is dit in útkomst. Wy kinne net allinnich goed traine, mar der is ek altyd wol in romte beskikber om te fergaderjen.”
Voor Libertas breken nog spannende tijden aan. In het eerste jaar op het hoogste niveau werden slechts vier wedstrijden gespeeld. Dit jaar is er volop gevoetbald, maar negen duels leverden slechts vier punten op. Libertas moet minimaal één ploeg onder zich zien te houden om het verblijf in de eredivisie te kunnen verlengen.
Dantuma: “By ús tsjinstanners spylje in protte âldere froulju dy’t al in soad meimakke ha. Wy ha in talintearre, jonge ploech, mar moatte wat tûker hannelje op de beslissende mominten. Wy dogge der alles oan om ús te hanthavenjen. In goeie akkommodaasje as De Wier is dêrby belangryk.”
Ontmoetingskerk, Gorredijk Opleving van Jeugdwerk
Voor de jeugdwerkers van de Ontmoetingskerk in Gorredijk bracht de coronacrisis veel goeds. “Dizze krisis hat foar it Jeugdwurk in grutte kâns west”, zegt Antje Dijkstra, voorzitter van de kinderdienst. Al jarenlang kwamen er steeds minder kinderen naar de kinderdienst, het kwartiertje tijdens de dienst voor volwassenen. Door de coronacrisis gooiden ze de boel op de schop, met als resultaat een goed bezochte tweewekelijkse kinderdienst.De kinderdienst was op sterven na dood, kun je rustig stellen. Dan kun je het daarbij laten en stoppen of het concept drastisch over een andere boeg gooien. “Just dat lêste ha wy dien, bern ha dy ûntwikkeling nedich. En it is slagge!” Reguliere kinderdiensten trokken maar een paar kinderen, of soms ook niemand. Uitzondering was de kerstdienst. Veel kinderen, waaronder randkerkelijken, wilden dan graag meedoen aan de kerstmusical. Wat is dan het verschil? Een werkgroepje kwam na onderzoek tot de conclusie dat kinderen graag meedoen aan een project met een duidelijk begin en eind. “We tochten, dêr sit faktoaren yn dy’t we miskien kopieare kinne.”
Ze probeerden het een keer uit: een project met een groot thema, groot eindproduct en behapbaar voor de kinderen. “En warempel, it hie in grut effekt.” Sinds die tijd werken de kinderen in zes tot acht weken aan een project. “It wie wol hieltyd puzzelje, want earst mocht dat fansels net yn de tsjerke, dy wie sluten.” Zo maakten ze in een boerenstal voor het paasproject samen met de timmerman een twee meter hoog kruis, als een mozaïek beplakt met vele gekregen en in stukken geslagen tegeltjes. Het kruis stond het hele paasweekend in de etalage bij de bibliotheek.
Bij elk project doen nu zo’n veertien kinderen mee. Ze maakten al een Ark van Noach en vorig jaar voor kerst een stop-motionfilm: foto’s van bewegende poppetjes in de kerststal. Dit jaar trakteren de kinderen de kerkgangers op het Kerstjournaal. Met reporters, journalisten en onderzoekers die net als in het Sinterklaasjournaal verslag doen van de kerstbeleving. “De spirit dy’t we jierrenlang kwyt wienen, fernimst no wer. By dysels mar ek by de bern.” Het resultaat is dat de kinderen iedere twee weken naar de kinderdienst komen omdat ze dat zelf willen. Bijkomend pluspunt is ook, zegt Antje, dat ouders hun kind brengen en dan zelf (weer) naar de kerkdienst gaan. “We leauwe dat it ús ‘fan boppe’ gund is dat it sa moai giet.”
