Akkerbouwgewassen vervangen koeien
Fietsers, wandelaars en automobilisten staan er in bewondering bij stil. Steeds meer mensen hebben de betoverend goudgele koolzaadvelden bij Hemrik al gevonden. Waar vele toeristen naar de kleurpracht van de bollenstreek trekken, heeft het Opsterlandse dorp haar eigen kleurexplosie. Dankzij de Maatschap Visser.
! Renske Woudstra
Hemrik Twintig hectare koolzaad ligt als een lappendeken verspreid langs de Tjalling Harkeswei. Het is voor het tweede jaar dat de maatschap akkerbouwgewassen teelt. Naast de twintig hectare koolzaad ook eenzelfde hoeveelheid tarwe en gras, zestig hectare mais en vijftien hectare gerst. Plus nog een paar hectare groene erwten. Maatschap Visser was een van de grootste melkveehouderijen in de regio. In 2021 ging het roer om, vertelt Ate Visser. hij vormt samen met heit Gerrit en broer Binne de maatschap. “De bank woe mear cashflow sjen, dat betsjutte dus hieltyd mear kij. En dat wylst Nederlân seit dat der mear boeren fuort moatte.” Door schommelende melkprijzen en stijgende kosten kwam een stabiel inkomen voor de melkveehouderij steeds meer onder druk te staan. Akkerbouw betekent een stabieler inkomen. “En it is ek in soarte fan risikosprieding.”
Genieten
In september gingen de koolzaadjes de grond in. Vanaf eind maart is de gele kleurenpracht te zien die op dit moment op haar hoogtepunt is. “De measte minsken ha de giele fjilden al aardich fûn. Prachtich dat se derfan genietsje, dat dogge wy ek.” Laatst trof Ate bijenhouders bij het koolzaad. Ze hebben hun bijenkasten op Welgelegen staan en wilden even zien of hun bijen ook op het koolzaad afgekomen waren. Of mensen stappen van de fiets om een selfie te maken met de magisch gele velden op de achtergrond. “Nee, se rinne de fjilden net yn. Dat lokket ek net want it koalsie stiet no hast twa meter heech.” Op social media verschijnen regelmatig de mooiste foto’s van de gele velden bij Hemrik.
Kijken naar markt
In juli worden de koolzaadvelden geoogst. Dan zijn de bloemkelkjes bruin en kunnen de zwarte zaadjes geoogst worden. Hiervoor heeft de maatschap een eigen combine. De rest van de plant wordt verwerkt als stro. Voor hun akkerbouwgewassen probeert de familie Visser lokale afnemers te vinden. “We sjogge nei de merk: wat dogge boeren, wat dogge minsken. Want we wolle net allinnich bouwe foar feefoer, mar ek mear foar minsklike konsumpsje.” De maatschap koos bij de overschakeling naar akkerbouw bewust voor gewassen als koolzaad, tarwe en gerst. “We ha teelten probearre, om út te sykjen wat útkin. Foar jirpels en bieten is de merk fol genôch. En yn dizze hoeke wurde koalsied en tarwe noch net folle ferboud, we ha dêr dan ek sels in combine foar oanskaft.”
Duurzaamheid
Naast het prachtig schouwspel levert koolzaad een positieve bijdrage aan duurzaamheid: in verhouding tot andere gewassen hoeven minder chemicaliën gebruikt te worden. Koolzaad staat, naast de commerciële waarde, ook bekend om de positieve impact die het gewas heeft op de biodiversiteit door het aantrekken van bijen en andere bestuivers.
Wandelen en fietsen langs de gele koolzaadvelden is in koolzaadprovincie Groningen al een populaire activiteit, er zijn zelfs routes voor uitgezet. Wie het dichter bij huis zoekt, kan genieten van de betoverende gouden pracht en geurende nectar van de koolzaadvelden rondom de Opsterlandse Compagonsvaart bij Hemrik.
