Afbeelding
Foto: Sietse de Boer

Benoemen talent geeft grote glimlach

Nieuws

GORREDIJK Ieder kind heeft een talent. En weet je dat talent te benoemen, dan geeft dat een kind zelfvertrouwen en veerkracht. Vanuit de Gelijke Kansen Alliantie gaat een aantal Opsterlandse basisschooldocenten een opleiding volgen om bij de kinderen talenten sneller te herkennen.

‘Ik ben iemand, ik kan wat en ik hoor erbij’. Voor wethouder Libbe de Vries van de gemeente Opsterland is het een bekende riedel. Liever vertaalt hij het nog in het Fries: ‘Ik bin immen, ik kin wat en ik hear derby.’ Kortom: iedereen doet mee. Dit uitgangspunt van beleid geldt op veel terreinen, zeker ook in het onderwijs. “Wy ha allegearre, ek yn it ûnderwiis, wolris de neiging om foaral te sjen nei wat bern net kinne. Efterstannen fuortwurkje, dêr sette wy op yn.” Maar volgens De Vries ligt dan het gevaar op de loer om de talenten die kinderen hebben over het hoofd te zien.

Opsterland heeft zich aangesloten bij de Gelijke Kansen Alliantie (GKA), die de kansengelijkheid van kinderen wil verbeteren. “Wy wolle bern graach in goede start biede yn it ûnderwiis. De eftergrûn fan bern mei gjin ynfloed ha op de skoalprestaasjes fan bern.” De in Beetsterzwaag opgestelde lokale agenda voor de GKA is gehonoreerd met een subsidie van 100.000 euro. “Us aginda is rjochte op talint.” Doel van het project is om de komende twee jaar te werken aan het herkennen en benutten van het eigen talent.

Talentenfluisteraar

Opsterlandse scholen kunnen zich binnen het project inschrijven voor de opleiding Talentgedreven werken. Leerkrachten die deze opleiding afronden, mogen zich Kindertalentenfluisteraar noemen. Misschien een iets geheimzinnige titel, maar dat is het niet. De methode geeft hele concrete handvatten om dagelijks mee te werken. Dat is in ieder geval de ervaring op basisschool De Lantscheene in Oldetrijne, onderdeel van scholenkoepel Comprix, die al enige tijd met deze methode werkt. “Als je de talenten weet te benoemen, dan beginnen leerlingen direct te stralen”, vertelt directeur Annelies Dijkstra. “Het geeft leerlingen zelfvertrouwen en veerkracht. Daardoor kunnen ze ook beter omgaan met tegenslagen.”

Negenendertig

De methode omschrijft 39 talenten. En dan gaat het niet om goed kunnen voetballen of een ster zijn in pianospelen. Volgens Dijkstra is dat geen talent. “Dat is vooral een kwestie van goed omgaan met je talent. Wie goed kan voetballen omdat hij in een team goed kan samenspelen, is bijvoorbeeld een ‘stille helper’, een van de 39 talenten.” Andere voorbeelden van omschreven talenten: ideeënfontein, beeldorganisator, mooimaker, woordkunstenaar, bruggenbouwer of meetrekker. Iemand kan meerdere talenten hebben.        

Het gaat erom de kinderen zelf de talenten te laten ontdekken. Samen zoeken naar iets dat je makkelijk afgaat. Volgens Annelies komt het regelmatig voor dat andere kinderen de talenten kunnen benoemen van klasgenoten. “Je zoekt samen met leerlingen naar die activiteiten waar ze weinig moeite mee hebben, waar ze heel blij van worden. Daar zoeken we dan een van de 39 talenten bij.”


Gedrag verklaren

Op De Lantscheene boekten ze al mooie resultaten met de methode. “Als je een talent benoemt, krijg je direct een grote glimlach terug. Kinderen voelen zich enorm gezien. Het is een positieve insteek, daar groeien kinderen van. We laten de kinderen ook elkaars talenten benoemen. Dat geeft een hele positieve houding naar elkaar, kinderen leren elkaar ook beter kennen. Het benoemen van talent kan ook helpen iemands gedrag te verklaren. Een mooi voorbeeld vindt Annelies ‘de bewuste beweger’. “Dat is een kind dat we vroeger een slechte stilzitter noemden. Door zo’n kind regelmatig een rondje door de klas te laten lopen, krijgt hij zijn beweging.” Een ander voorbeeld: een ‘mooimaker’ kan erg genieten van het schrijven met verschillende kleuren. “Door daar ruimte aan te geven, krijgen kinderen ook meer plezier in wat ze moeilijk vinden. Het zorgt voor meer onderling begrip.” 

Wethouder De Vries vindt dit prachtige voorbeelden. “Dat bern mear begrip foar elkoar krije, kin ek ta gefolch ha dat der minder pest wurdt.” De eerste stap binnen het project is de opleiding van scholen die mee willen doen en zich willen ontwikkelen tot talentschool. Kindcentrum De Finne in Beetsterzwaag is een van de scholen die zich snel meldde. De school is al langere tijd bezig met persoonlijk leiderschap, ‘the leader in me’. “Dat bereidt bern foar op de maatskippij”, legt directeur Ina van der Vlugt uit. “Mar wy misten noch wat hantfetten om it echt yn de praktyk te bringen. It ferhaal fan de talintenskoalle past der hiel goed by.” Wat De Finne erg aanspreekt in het project is het leren herkennen van talenten en er vervolgens ook iets mee doen. “En dan net allinnich it herkennen fan je eigen talinten, mar ek fan de talinten fan oaren. Dêr sjoch ik hielfolle goeds yn.”

Valkuilen

Het benoemen van talenten kan ook een keerzijde hebben, zo beseffen de opstellers van de methode al. Bij een talent hoort ook altijd een valkuil. Je kunt doorslaan en anderen vermoeien met je talent. Om kinderen zich daar ook bewust van te maken heeft ieder van de 39 talenten niet alleen een lijstje omschrijvingen om het talent te ontdekken, maar ook een lijstje met tips om de valkuilen te vermijden. De Gelijke Kansen Alliantie is niet alleen gericht op het onderwijs. Ook de leef- en thuisomgeving speelt een belangrijke rol. Volgens wethouder De Vries is het daarom niet alleen belangrijk dat de talenten op school worden herkend, benoemd en benut, maar dat dit ook thuis gebeurt. “Yn in lettere fase fan it projekt wolle wy dan ek sjen hoe’t wy âlders yn dit proses belûke kinne.”

Dit artikel is onderdeel van een reeks artikelen die Sa! publiceert in het kader van De Week van de Opvoeding. Lees ook: