Jaïr Salverda is verenigingsondersteuner bij Beweegteam Opsterland.
Jaïr Salverda is verenigingsondersteuner bij Beweegteam Opsterland. Foto: Sietse de Boer

‘Geef vrijwilligers ruimte om te groeien’

Veel sportverenigingen ervaren dat het steeds lastiger is om voldoende vrijwilligers te vinden om de zaak draaiende te houden. Jaïr Salverda van Beweegteam Opsterland heeft veel contacten met verenigingen. “Na de coronajaren is het weer opbouwen, maar vaak is er voldoende potentie.”

! Arend Waninge

Gorredijk Dat het voor verenigingen lastig is om voldoende vrijwilligers te vinden is geen nieuw verschijnsel. Maar sinds de coronajaren is het probleem wel gegroeid, ervaart Jaïr Salverda, verenigingsondersteuner bij Beweegteam Opsterland. “Mensen hebben soms een andere invulling van hun vrije tijd ontdekt of kiezen voor een individuele sport. Vergeet ook niet dat het werven van vrijwilligers ook vaak tijdens een babbeltje langs het veld gebeurt. En dat kon ook lang niet. Er zijn bij veel verenigingen daardoor meer vrijwilligers afgevallen dan bijgekomen.” 

En dat heeft gevolgen voor alle lagen van een vereniging. “Zat het probleem bijvoorbeeld vooral in begeleiding van lagere teams, nu is het soms ook al lastig om functies rond te topteams in te vullen.” Ook de tijdgeest speelt mee. Salverda merkt op dat bestuursleden vaak klagen over de betrokkenheid van leden. “Die lijkt minder dan in het verleden. Niet iedereen beseft dat een vereniging draait op vrijwillige inzet van leden. Een groep handelt naar consumentisme. Ze betalen contributie en denken dat daar alles voor geregeld wordt.”

Desondanks is Jaïr positief over de potentie die er bij de meeste verenigingen zeker wel is. “Maar het is wel zaak om hen op de juiste manier te benaderen en te werven. Belangrijk daarbij is dat nieuwe vrijwilligers de tijd en de ruimte moeten krijgen om te groeien. Uit nood ligt het overvragen van mensen op de loer. En daardoor is de kans groter dat vrijwilligers weer afhaken.” Salverda pleit voor het langzaam weer opbouwen van contacten. “Maak contact. Wat willen leden, wat vinden ze leuk, wat is hun ervaring en werk dan verder.”

Kijk in de spiegel

Salverda houdt verenigingen ook een spiegel voor. Zittende bestuurders en vrijwilligers moeten nieuwe vrijwilligers ook de kans geven om actief te worden. “Je ziet nog weleens dat bestuurders die er al jaren zitten taken bij zich houden. Omdat ze bijvoorbeeld denken dat ze het sneller zelf kunnen doen dan anderen instrueren. Maar zo werf je geen nieuwe vrijwilligers.” Hij ziet ook nog een ander verschijnsel. Verenigingsbestuurders geven aan soms wakker te liggen van hoe het gaat en hoe ze problemen moeten oplossen, maar delen dat niet met anderen. “De rest van de vereniging heeft dan geen idee hoe het reilt en zeilt. Het is ook aan een bestuur om zorgen te delen.”

Dankjewel

Waardering van het werk van vrijwilligers is en blijft ook een belangrijk punt. “Sommige vrijwilligers vinden het al voldoende als iemand een keer dankjewel zegt, maar anderen stellen bijvoorbeeld een feestavond op prijs.” En de waardering hoeft niet alleen van het bestuur te komen, vult Salverda aan. Hij ziet hierin ook een belangrijke rol voor de overige leden van de vereniging. Zij kunnen hun waardering een keer vaker laten blijken aan bijvoorbeeld scheidsrechters, de mensen in de kantine, degene die de shirts wast of degenen die zorgen dat de accommodatie er goed bijligt.

Cursus vrijwilligersbeleid voor sportverenigingen

Het Beweegteam Opsterland organiseert dit najaar een cursus voor vrijwilligerscoördinatoren en bestuursleden. Een cursus die elders in het land al tot goede resultaten heeft geleid, weet verenigingsondersteuner Jaïr Salverda. De cursusleider neemt deelnemers mee in het proces op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Aan het einde van de cursus heeft de vereniging niet alleen meer vrijwilligers, maar is er ook een vrijwilligersbeleidsplan opgesteld dat past bij de vereniging. Jaïr: “Want er is niet één remedie die voor alle verenigingen werkt.”

Drie avonden

De cursus bestaat uit drie avonden. De eerste avond staat in het teken van de motieven van vrijwilligers: waarom doen mensen dit? Hoe zorg je er nu voor dat er draagvlak is om leden te motiveren vrijwilligerswerk te gaan doen? Je wordt meegenomen op zoek naar nieuwe vrijwilligers. De tweede avond is echt gericht op de praktische kant: hoe haal je nu de nieuwe vrijwilligers binnen? Samen maak je een campagne die past bij jouw club. Je oefent samen met de andere cursisten hoe je het gaat aanpakken. Aan het einde van de avond heb je het vertrouwen om de campagne ook echt uit te voeren. In je eigen tijd ga je aan de slag om nieuwe vrijwilligers te benaderen. Op avond drie ligt de focus op het vervolg: hoe behoud je nu de (nieuwe) vrijwilligers? Je hebt er nu wel zoveel nieuwe mensen bij, maar je wilt er ook voor zorgen dat je volgend jaar niet weer op zoek moet naar een half nieuw corps. De deelnemers krijgen te zien hoe je beleid maakt op het binden en behouden van vrijwilligers.

Belangstellenden kunnen zich melden bij jair@sportfryslan.nl.. Op basis van het aantal deelnemers en in overleg met de deelnemers worden de data voor de cursus en de locatie vastgesteld.

App Yn Beweging: Anne Jochum de Vries en Libbe de Vries.