Fenna Zandstra
Fenna Zandstra HEMRIK 3-1-2022 Fenna Zandstra

Het bijzondere verhaal van knokker Fenna

Sa! yn petear mei

Eigenlijk was het een wonder dat Fenna Zandstra op nieuwjaarsdag als belofte tussen de A-rijders aan de start stond van het Nederlands kampioenschap marathonschaatsen. Hoe anders leek het begin juni vorig jaar. Toen lag ze op de ic en werd kunstmatig in coma gehouden. Een bijzonder verhaal van een bijzondere sportvrouw.

Als kind was Fenna niet van het natuurijs in Hemrik weg te slaan. Ze deed ook aan korfbal, turnen, dansen en zwemmen, maar als echte Friezin vond ze natuurijs het allermooiste. Aan het einde van de basisschool volgde ze schaatslessen in Thialf. Ze werd lid van De Kluners in Drachten en al gauw bleek dat ze talent had. Ze volgde de havo, toen op haar vijftiende het noodlot toesloeg.

Eetstoornis

Fenna vond zichzelf te dik en wilde afvallen. Bij een val tijdens het schaatsen liep ze een zware hersenschudding op. De zware hoofdpijnen weerhielden haar van het schaatsen. Ze voelde zich diep ongelukkig. Als je niet meer schaatst, moet je ook minder eten, werd haar verteld. Het nee kunnen zeggen tegen al dat lekkers was het enige wat haar nog voldoening schonk. Het voelde voor Fenna hetzelfde als een PR schaatsen. Het ontzeggen van het lekkers leidde tot een eetstoornis. Haar situatie verslechterde, op zestienjarige leeftijd werd ze opgenomen in het ziekenhuis; ze bleef er een maand. Daarna volgde een verblijf van een maand in een speciale kliniek voor eetstoornissen in Smilde. Ze werd ontslagen, ondanks dat ze aangaf nog niet klaar te zijn om naar huis te gaan. “Voor mijn gevoel had ik nog niet geleerd hoe ik me tegen de eetstoornis moest verweren.”

Thuis kreeg Fenna een terugval. Ze kon niet meer terug naar Smilde, daar vonden ze haar toestand te slecht. En het ziekenhuis wilde haar niet opnemen, omdat ze vonden dat Fenna geestelijke hulp nodig had. Ze verzwakte zo erg dat haar moeder op een avond bijna geen pols meer voelde en ze met spoed alsnog naar het ziekenhuis ging. Een dag later volgde zelfs overplaatsing naar het UMCG in Groningen, ze verbleef er twee maanden. Eenmaal ontslagen in Groningen, keerde Fenna terug in Smilde. Een plek waar ze haar niet voldoende konden helpen. Uiteindelijk kwam ze op zeventienjarige leeftijd terecht in een kliniek in Amsterdam. “Daar hebben ze mij goed geholpen, ik krabbelde langzaam weer op.”

Fenna kreeg veel steun uit het dorp, van familie en van vrienden. Motivatie om tegen de verschrikkelijke ziekte te vechten vond ze ook op een inspiratiebijeenkomst van Leontien van Moorsel. De meervoudig wereldkampioene wielrennen leed ook jaren aan een eetstoornis en zet zich nu in om mensen met een eetstoornis te helpen. “Langzaam maar zeker kreeg ik de ziekte onder controle. Door de ervaringen voelde ik mij sterker, ik kon weer vooruitkijken.”

Zwaar auto-ongeluk

De twee verloren jaren op de havo haalde ze in, daarna volgde het atheneum in Heerenveen. Ze pakte het schaatsen weer op, maar moest wel weer van voren af aan beginnen. “Ik heb hierbij enorm veel steun gehad van mijn schaatstrainer Lieuwe de Boer, hij bleef in mij geloven.” Fenna deed veel duurwerk; na twee jaar trainen probeerde ze aan het einde van het seizoen een marathonwedstrijd. Dat ging zo goed dat het opviel. De trainer van de Friese selectie vroeg haar om marathons te gaan rijden. Fenna haalde haar rijbewijs en genoot ervan om heel af en toe met de auto naar school te gaan in plaats van op de fiets. “Bijna niemand in de klas had een rijbewijs.”

In 2017 sloeg het noodlot opnieuw toe, ze zat net bij de Friese selectie. Geheel buiten haar schuld werd ze aangereden; het mag een wonder heten dat ze het ongeval overleefde, ze werd uit een totaal vernielde auto gehaald. Fenna herstelde, maar heeft ze nog steeds last van rugklachten en slaapproblemen. Ze haalde haar atheneumdiploma en koos voor een studie medicijnen in Groningen, waar ze door de aanmeldingselectie kwam. Het lukte uiteindelijk niet. “Ik had mijn trauma niet verwerkt. Als gevolg van pijn en slaapgebrek ging ik in 2019 mentaal helemaal kapot. Ik raakte depressief en belandde zelfs in een rolstoel, ik verloor het gevoel in mijn benen.” 

Gevolg was opnieuw een stop op haar studie en het sporten. En net toen ze weer wat opkrabbelde en haar studie wilde gaan vervolgen, kwam in maart 2020 corona. Ze kon niet meer schaatsen, haar trauma was nog steeds niet goed verwerkt en de pijn en slaapproblemen bleven aanhouden. Ze was wel in behandeling, maar door corona en het wegvallen van veel afspraken met de psycholoog werden de klachten juist weer erger. In maart 2021 ging het opnieuw mis. Ondanks de goede zorg vanuit Hemrik konden de medici voor haar niet de juiste hulp vinden. Afgelopen zomer stortte Fenna volledig in en belandde op de ic waar ze haar zelfs een tijdje in coma hielden. 

Eindelijk herstel

Ontwaakt uit de coma voelde Fenna dat er iets was veranderd. “Ik voelde weer meer dingen en kon weer geluk ervaren.” Ze begon wonderbaarlijk te herstellen, hoewel ze nog steeds kampte met rugpijn en soms slapeloosheid. Ze haalde haar tentamens en wist zich zelfs te plaatsen voor het NK Marathonschaatsen en werd al een keer vijfde bij de tweede Trachitol-marathon voor beloften. Haar ogen glimmen weer als ze vertelt over haar toekomstplannen. “Ik wil arts worden en schaatsen bij een grote ploeg.” Als bijna derdejaars student hoopt ze nog voor haar coschappen een sportstatus te bemachtigen, zodat ze meer ruimte krijgt om te trainen en wedstrijden te schaatsen. Misschien wil ze zelfs op termijn het langebaanschaatsen ook weer oppakken. Ze glimlacht: “Ik ben verre familie van Femke Kok, dus moet dat vast wel goed komen.”

Fenna kiest er bewust voor om haar verhaal te vertellen. “Ik wil graag mentale problemen bij jongeren, maar ook bij volwassenen, bespreekbaar maken.”

Meer SA!

Afbeelding
Spannende jacht in Gorredijk Nieuws 9 uur geleden
Afbeelding
Meld je nu aan voor webinar: waarom in 2024 een woning kopen? Ondernemen 9 uur geleden
Afbeelding
Fedde en Lieke Column 15 uur geleden
Wethouder Durk Durksz en Warner de Leeuw van ELAN
Parkeerverbod geldt niet voor scholeksters Nieuws 16 uur geleden
Gjalt Wijma.
'Lekker de zorgen van je af fietsen' Nieuws 19 uur geleden
Xander Wagenaar juicht na zijn winnende treffer tegen Opende. De middenvelder gelooft nog volop in lijfsbehoud van RWF in de derde klasse B.
RWF wil zware nacompetitie ontlopen Sport 19 uur geleden
Afbeelding
Nieuw seizoen doortrappen van start Sport 19 uur geleden
De vijfendertig kilometer lange mountainbikeroute wordt onderhouden door vrijwilligers.
Mtb-routes worden elk jaar stukje beter Sport 27 mrt, 14:27