Kasio-bestuursleden Lies Haisma en Henk Veenstra met op de achtergrond de centrale zendmast.
Kasio-bestuursleden Lies Haisma en Henk Veenstra met op de achtergrond de centrale zendmast. Foto: Sietse de Boer

Siegerswoude heeft al bijna 25 jaar eigen kabelnetwerk

Nieuws

SIEGERSWOUDE Ze hielden het lang vol, maar de Stichting Kasio in Siegerswoude ziet het aantal leden voor het eigen kabelnetwerk teruglopen. Het kijkgedrag van de mensen is veranderd en de opkomst van glasvezel speelt Kasio parten. “It is in dearinnende wei, mar wy sjonge it noch wel efkes út”, vertelt voorzitter Henk Veenstra. 

In 1998 was het Opsterlandse dorp aan de Fries-Groningse grens landelijk nieuws. Het uitgestrekte Siegerswoude, onrendabel gebied voor de kabelmaatschappijen, besloot zelf kabeltelevisie te realiseren. Een kwart- eeuw later voorziet de indertijd opgerichte stichting Kasio nog altijd een deel van het dorp van tv-beelden.

In hoogtijdagen keken zo’n honderdvijftig gezinnen uit Siegerswoude televisie via Kasio. Op dit moment zijn daar hooguit nog 75 van over. De dorpssamenstelling is in de loop der jaren veranderd en daardoor is de binding met Kasio afgenomen. Bovendien is het kijkgedrag enorm gewijzigd. Jongeren kijken amper meer lineaire tv; streamingsdiensten als Netflix en Disney pakken een steeds grotere hap van de markt.

“By myn soan thús sjogge se allinnich mar Netflix, dat biede we net”, vertelt Henk Veenstra. Dat was eind vorige eeuw anders. Nederland keek nog massaal lineaire tv en het aanbod kwam via de kabel de huiskamers binnen. Alleen niet in onrendabele (buiten)gebieden, zoals in het Fries-Groningse grensdorp Siegerswoude. Het dorp telde destijds driehonderd woningen waarvan nog geen twintig procent op de kabel was aangesloten.

‘Gebed sûnder ein’

Inwoners die genoeg hadden van de publieke omroepen en ook de commerciële zenders wilden ontvangen, schaften een schotel aan. Dat bleek in de praktijk geen ideale oplossing. Om een goede ontvangst van alle zenders te kunnen garanderen waren voortdurend technische aanpassingen nodig. “Dat wie in gebed sûnder ein”, liet Veenstra eind 1998 in de kolommen van de Leeuwarder Courant optekenen. 

Veenstra wilde daarom over op kabeltelevisie en vond steun bij dorpsgenoot Rolf Edens van AROB Antennebouw. Die leverde al een aantal gezinnen kabel-tv en zag wel kansen voor een breder netwerk. “It is eins begûn mei buorrelpraat”, weet de voorzitter nog. De gesprekken werden echter snel serieuzer en tijdens een informatieavond bleek dat veel dorpelingen het initiatief zagen zitten.

In totaal 128 gezinnen wilden een aansluiting op een lokaal kabelnetwerk. Het betekende de geboorte van Stichting Kasio. Het idee was er. Maar er was 250.000 gulden, omgerekend zo’n 113.000 euro, nodig om de plannen te realiseren. De banken zagen financiering niet zitten. Uiteindelijk kwam Kasio terecht bij een particuliere geldschieter, de inmiddels overleden Jan Dolvingh uit Oldemarkt.

“Dolvingh wie in fermogend man dy’t wol faker boargerinisjativen stipe”, vertelt Veenstra. De voorzitter toog met Edens naar Oldemarkt om geld los te krijgen voor hun kabelplan. De mannen waren behoorlijk nerveus, weet Veenstra nog, maar dat bleek niet nodig. “Hy sei fuort- endaliks: Hoeveel geld hebben jullie nodig? It wie samar klear.” De lening is in de loop der jaren keurig afgelost. “Wy binne skuldenfrij.” 

22 kilometer kabel

Er kwam een centrale zendmast bij het dorpshuis en over een afstand van zeven kilometer, vanaf Siegerswoude tot aan het begin van de Boerestreek bij Ureterp kwam er 22 kilometer kabel in de grond. De aansluitkosten bedroegen vijfhonderd gulden per woning. Om de kosten te drukken werd deelnemers gevraagd de graafwerkzaamheden vanaf de weg naar de woning zelf uit te voeren.

Bij de aanleg vond een grappig incident plaats. Tijdens graafwerkzaamheden aan de Binnenwei kwam plots een legertje agenten en medewerkers van de Gasunie opduiken. “Se wiene bang dat we de gasliedings reitsje soene. It wie panyk, mar úteinlik is it mei in sisser ôfrûn. We ha mar krekt dien as wiene we ûn- noazel. Ach, sa djip groeven we ek net. It wie drokte om neat.”

Het initiatief trok veel belangstelling. De provinciale media doken erbovenop en SBS6 reisde met een cameraploeg af naar Friesland om verslag te doen van de zelfredzaamheid van de Siegerswoudsters. Het initiatief past bij het dorp, denkt Veenstra. “It sit yn ús bloed. At it moat rêde we ússels, we wolle net ôfhinklik wêze fan oaren.” 

Lastige start

De beginperiode was moeilijk, herinnert Veenstra zich. Kasio groeide met vallen en opstaan uit tot een stabiele kabelexploitant. “Yn it begjn wie der altyd wat. Stoaringen, stjoerders dy’t útfoelen, ik ha der wol min fan sliept. We wiene fansels ek mar frijwilligers. We ha it rêden. As ik sjoch hoe goed it no draait, dan kinne we dêr allinne mar grutsk op wêze.” Kasio begon met 17 tv-zenders en 25 radiostations. Tegenwoordig kunnen de aangesloten leden kiezen uit 61 zenders. Het programmapakket wordt in overleg met de leden samengesteld. Het aanbod is groot en gevarieerd genoeg, denkt de voorzitter, die al sinds het begin samen met penningmeester Gerhardus Funcke en secretaris Lies Haisma het bestuur vormt. “Guon biede hûnderten stjoerders, fierstentefolle dochs?”

Een poging om via Kasio ook internet aan te bieden liep op niets uit. Het bleek een te complex verhaal. Het bereik werd verstoord door een gelijksoortig initiatief in Bakkeveen met een sterkere zender en er waren voortdurend technische problemen. Uiteindelijk nam AROB de internetvoorziening over van Kasio. Een hele verbetering, aldus Veenstra. “It is no perfekt.”

Veel goedkoper

De leden van Kasio zijn volgens Veenstra een stuk goedkoper uit dan bij de grote aanbieders die ze als alternatief hebben. Het tv-pakket kost bijvoorbeeld maar 12,50 euro in de maand. Toch staat Kasio onder druk. Dat komt onder meer door de sterke opkomst van glasvezel. Dat heeft het eigen kabelnetwerk van het dorp de nodige leden gekost.

De opkomst van nieuwe technieken en aanbieders in combinatie met veranderd kijkgedrag, luidt volgens Veenstra op termijn onvermijdelijk het einde in. “Allinnich de âlderein sjocht televysje. As ús generaasje der net mear is, hâldt it op”, weet de voorzitter. Aan stoppen denkt het huidige bestuur zeker nog niet. Het werk voor Kasio vraagt weinig tijd en financieel staat de stichting er goed op. “Wy binne sûn. It netwurk wurdt âlder, mar der is in potsje foar ûnderhâld, we kinne it noch wol in tiid útsjonge.”

Meer SA!

Afbeelding
Spannende jacht in Gorredijk Nieuws 9 uur geleden
Afbeelding
Meld je nu aan voor webinar: waarom in 2024 een woning kopen? Ondernemen 9 uur geleden
Afbeelding
Fedde en Lieke Column 15 uur geleden
Wethouder Durk Durksz en Warner de Leeuw van ELAN
Parkeerverbod geldt niet voor scholeksters Nieuws 16 uur geleden
Gjalt Wijma.
'Lekker de zorgen van je af fietsen' Nieuws 19 uur geleden
Xander Wagenaar juicht na zijn winnende treffer tegen Opende. De middenvelder gelooft nog volop in lijfsbehoud van RWF in de derde klasse B.
RWF wil zware nacompetitie ontlopen Sport 19 uur geleden
Afbeelding
Nieuw seizoen doortrappen van start Sport 19 uur geleden
De vijfendertig kilometer lange mountainbikeroute wordt onderhouden door vrijwilligers.
Mtb-routes worden elk jaar stukje beter Sport 27 mrt, 14:27