‘Centrale mestvergisting meest kansrijk in Wijnjewoude’
NieuwsWIJNJEWOUDE Het plan van Wijnjewoude Energie Neutraal (WEN) om jaarlijks een miljoen kuub groen gas te produceren, is het meest realistisch bij de keuze voor een centrale mestvergister. Zo blijkt uit een analyse van negen verschillende opties.
Dat wil echter nog niet zeggen dat de realisatie van centrale mestvergisting in Wijnjewoude al nabij is. Er zijn namelijk voor dit scenario ook nog twee grote knelpunten: de buren en de subsidie. Bewoners van buurtschap Klein Groningen en omgeving vrezen fikse overlast van de mestvergister, waarvoor de Tolleane nog altijd de eerst beoogde locatie is. Dat lieten ze bij de tussentijdse rapportage van de Werkgroep Leefbaarheid Mestvergisting duidelijk merken.
Het uitgangspunt van de werkgroep is ook helder. De omwonenden vrezen overlast, maar als onderzoek aantoont dat er geen overlast is, is er ook geen reden voor bezwaar. De werkgroep onderzoekt daarom de komende maanden hoe ze in de optie van de centrale mestvergisting de overlast tot nul kan reduceren.
Boerenprobleem
De buurt vreest echter niet alleen overlast, ze wil dat WEN ook andere vormen van energieopwekking onderzoekt. “Mestvergisting is geen duurzame oplossing”, aldus René Koopmans namens buurtvereniging Klein Groningen. “Het is een oplossing voor een boerenprobleem en dat hoort op een boerenerf. Niet op een locatie bij een buurtschap.”
Draagvlak is voor de initiatiefnemers belangrijk. Wil WEN van de gemeente Opsterland definitief groen licht krijgen voor realisatie van de vergister, dan is draagvlak een belangrijke voorwaarde. Subsidie is een tweede knelpunt. Er is op dit moment geen SDE-subsidieregeling voor mestvergistingsinstallaties van de omvang die Wijnjewoude voor ogen heeft. Harm de Kroon, adviseur van WEN, verwacht dat die regeling er later dit jaar wel gaat komen. “De oerheid sjocht it belang fan grien gas, dat is oan alles te fernimmen.”
Bij de huidige gasprijs zou de installatie ook zonder subsidie kunnen draaien, stelt De Kroon, maar voor de financiering is die subsidie wel nodig. “De banken witte net oft dy gaspriis ek sa bliuwt. Dat risiko wolle sy net rinne.”
Negen opties
De Werkgroep Leefbaarheid Mestvergisting onderzocht negen opties voor de productie van groen gas in Wijnjewoude. Daarbij keek ze naar de financiële en technische haalbaarheid en naar de effecten op de leefbaarheid. Uitgangspunt is dat de leefbaarheid niet slechter mag worden. De meeste onderzochte opties gaan uit van een vorm van decentrale vergisting. Hierbij wordt de mest verwerkt en het geproduceerde gas opgewaardeerd op meerdere plekken, op boerenerven of op andere locaties.
Al deze opties hebben knelpunten. Soms zijn er onvoldoende locaties of zijn de bedrijven te klein, soms zijn de kosten te hoog of ligt wetgeving in de weg. Of soms zien boeren een scenario niet zitten omdat ze zich voor langere tijd aan een installatie moeten binden. Uiteindelijk zijn al die alternatieven minder kansrijk dan de optie van centrale mestvergisting, concludeert de werkgroep. Dat is volgens onderzoeker Arjen Bosch (KNHM Foundation) de reden om de centrale optie eerst verder te onderzoeken. “De andere opties zijn pas weer in beeld als centrale mestvergisting echt niet lukt.”
Timo Veen van de gemeente Opsterland sprak vorige week bij Omrop Fryslân de verwachting uit dat mestvergisting er gaat komen, niet alleen in de omgeving van Wijnjewoude, maar ook elders in de gemeente. Hij verwees naar een eerder genomen besluit van de gemeenteraad. “In de aangenomen Transitievisie Warmte is de productie van groen gas belangrijk in de route naar aardgasvrij.”
Wil Wijnjewoude in 2025 energieneutraal worden, dan is volgens WEN de productie van groen gas essentieel. De benodigde miljoen kuub gas per jaar wil WEN halen uit de verwerking van 75.000 kuub rundveemest, waarvoor circa 2.500 koeien nodig zijn. Volgens WEN zijn die koeien er, nu en in de toekomst.
