Historische laanbomen onder de loep
NieuwsHet is een indrukwekkend aantal. Ruim 2.600 eeuwenoude bomen staan er aan vier historische Opsterlandse lanen. Een paar weken geleden toonden ze nog hun prachtige herfstkleuren. Maar de bomen vragen ook veel onderhoud en bedreigen soms de verkeersveiligheid. Doordat er grote takken uit kunnen vallen en doordat ze vaak dicht op de weg staan. Het gaat om de Gerdyksterwei/Sweachsterwei tussen Beetsterzwaag en Gorredijk, de Duerswâldmer Wei van Wijnjewoude naar Bakkeveen, de Beetsterweg van Beetsterzwaag naar de A7 en de Tolheksleane naar Frieschepalen.
Opsterland zet de komende jaren de kettingzaag in historische laanbomen die niet meer vitaal zijn. Jaarlijks gaat het naar verwachting om zo’n 80 bomen met een gemiddelde leeftijd van 150 tot 200 jaar. Herplant is alleen aan de orde als dat op anderhalve meter uit de weg kan.Veel van deze bomen zijn 150 tot 200 jaar oud. Ze staan aan oude verbindingswegen. Maar deze verbindingswegen zijn in de ontwikkeling van zandpad tot nu ook steeds breder geworden. Dus is de afstand weg-boom soms maar enkele tientallen centimeters. Een uitwijkmanoeuvre op de weg eindigt dan al snel tegen de boom. De afgelopen jaren heeft dat tot ongelukken geleid, deels met dodelijke afloop.
Na de stormen van 2013 vroeg de Opsterlandse gemeenteraad om beleid voor deze bomen. Het college van B en W bekeek verschillende scenario’s en kiest nu voor de optie om de bomen die niet of sterk verminderd vitaal zijn te kappen. Het gaat dan jaarlijks om 70 tot 80 bomen. Waar voldoende ruimte in de berm is worden nieuwe bomen aangeplant op 1,5 meter uit de weg. Deze herplant is niet altijd even eenvoudig, schrijft het college aan de raad. Tussen Beetsterzwaag en Gorredijk zijn bijvoorbeeld 15 jaar geleden diverse nieuwe beuken geplant, maar de concurrentie van andere bomen is te groot. Ze groeien niet goed. De beperkte herplant kost de komende dertig jaar bijna 12.000 euro per jaar. Met het reguliere onderhoud van deze bomen is jaarlijks 55.000 euro gemoeid.
Wethouder Jonkman vindt deze historische bomen belangrijk voor de groene identiteit van Opsterland. Als is het iedere keer een afweging tussen verkeersveiligheid, cultuurhistorie en natuur. “Deze lanen zijn het behouden waard. Met dit nieuwe beleid volgt er beslist geen kaalslag. Het is de weg van de lange adem. We mogen alleen bomen vellen wanneer dat echt noodzakelijk is. Bovendien gaat het altijd gepaard met ecologisch onderzoek.”
