Een kijkje in de pastorie van Schurega (video)
NieuwsJUBBEGA In het kader van de Sa! Moanne fan it Erfskip geven bewoners Gerrie Eikelboom en Joke Schipper een digitale rondleiding door de pastorie van Schurega.
Het is een relatief grote pastorie, zeker voor de arme regio die Jubbega honderd jaar geleden nog was. Maar dominee Van Lonkhuyzen, de eerste bewoner van het rijksmonument aan de Schoterlandseweg in Schurega, had het riante onderkomen zelf verdiend.
Boerenzoon Derk van Lonkhuyzen kwam in 1872 in Heteren ter wereld. Hij studeerde naast theologie ook rechten, zo weet Gerrie Eikelboom, samen met Joke Schipper bewoner van de pastorie. “De dominee was 26 jaar toe hij neerstreek in Jubbega-Schurega. Hij zou er dominee blijven tot zijn overlijden in 1932, op 59-jarige leeftijd. Het was een kleurrijke, vooruitstrevende man.
De dominee voerde een jarenlange strijd met de gemeente Mildam, met als inzet het bezit van de kerk van voor de reformatie. Eikelboom: “Tijdens de reformatie was een deel van het kerkelijk bezit in handen van de gemeente gekomen. Van Lonkhuyzen vond dat het bezit aan de kerk hoorde en probeerde het terug te krijgen. Hij moest zelf ook uit het bezit van de kerk worden betaald.”
De dominee won en zo kreeg de kerk uiteindelijk 135 hectare, drie boerderijen en 18.000 gulden terug. “Als dank mocht de dominee een pastorie bouwen.” Een neef, die architect was, ontwierp een gebouw met kenmerken van verschillende bouwstijlen. Volgens Eikelboom bezit het gebouw veel elementen van de Amsterdamse School.
De dominee was in 1907 op 34-jarige leeftijd getrouwd met de toen 19-jarige Tjitske de Vries. Het echtpaar kreeg tussen 1908 en 1919 vijf dochters. De dominee vond zijn laatste rustplaats op het kerkhof van Schurega, op eigen verzoek met zicht op de ingang van de kerk. “Daar was eigenlijk geen plek, maar er is speciaal voor de dominee een graf geruimd. Dat gaf wel opschudding destijds.” Zijn vrouw overleed in 1973 op 85-jarige leeftijd in Oosterbeek, ook zij is in Schurega begraven.
De pastorie behield haar functie tot 1992. In 2020 wilden de huidige bewoners het eeuwfeest van de pastorie vieren met een open dag, corona verhinderde dat. In het kader van de Sa! Moanne fan it Erfskip geven ze nu een digitale rondleiding door hun bijzondere woning. T
