Expositie IIsbaan yn ‘e maaitiid
AlgemeenGORREDIJK Soms lopen er schapen, wordt er gekaatst, groeien er mooie planten of wordt er door kinderen gespeeld. Soms ligt een ijsbaan er stilletjes bij, als in zomerslaap. Een groot deel van het jaar hebben ijsbanen een andere functie dan waar ze eigenlijk voor gemaakt zijn. Hoe zien die ijsbanen er eigenlijk in de lente uit?
Fotograaf Baukje Venema en schilder Hendrik Elings legden dit op bijzondere wijze vast in de alleraardigste expositie ‘Iisbaan yn ‘e maaitiid’, te zien tot en met 21 augustus in Museum Opsterlân.
Toegegeven, het is zomer; door de welbekende reden is een en ander meer dan een jaar uitgesteld. ‘IIsbaan yn ‘e maaitiid’ is een initiatief van, en samengesteld door, het provinciebrede kunstproject Arcadia. “Als museum hebben wij er weinig werk van gehad”, zegt Henk Danes van het museum.
Al dat groen
“Het leuke is dat Elings eigenlijk waddenschilder is. Hij vond het lastig om de ijsbanen te schilderen, had wat moeite met al dat groen.” Zwierige kwaststreken, nu niet in zeeblauw maar ijsbaangroen. Zonnepanelen op de baan van Burdaard, de kaatstorens op die van Baard, lantaarnpalen en kerktorens te midden van een groene zee. Op de ijsbaan van Gorredijk na dan, die kreeg van de schilder zwierige blauwtinten mee.
Interessant effect
Gorredijk, Bakkeveen en Beetsterzwaag vertegenwoordigen de Opsterlandse ijsbanen in deze expositie. Elings en Venema hebben zich met name gericht op het noordoosten van Fryslân. Met een negentiende-eeuwse veldcamera en een pinholecamera, zo’n zwarte doos met een gaatje, legde Baukje Venema bijzondere beelden vast.
Zoals bij de natuurijsbaan van Bakkeveen waar de foto in de winter is gemaakt. Henk Danes wijst op de bijzonderheden van deze oude techniek: “Kijk hier in het ijsoppervlak, daar zit wat een foutje in het glasnegatief. Dat maakt het interessant. Heel mooi en bijzonder hoe dat effect heeft op het resultaat.” Bij de ijsbaan van Beetsterzwaag ving Venema een mystieke sfeer met uitwaaierende vegen die als een aureool boven het ijsbaanwater hangen.
Welk beeld vindt hij zelf het mooiste? Zonder twijfel: “Die foto van het gebouwtje van de ijsbaan in Nijelamer. Prachtig met al dat fluitenkruid erbij.” Het mooiste schilderij? “Dat van Muntjeziel (Munnekezijl), heel leuk met al die schaapjes en de molen. Dat spreekt mij qua compositie wel aan.”
Bijbehorend boek
Speciaal voor de tentoonstelling is een boekwerk uitgegeven met daarin alle foto’s en schilderijen, aangevuld met gedichten van bekende Fryske dichters. Van Gerard de Jong bijvoorbeeld: ‘Ik gooide de houtsys an de kant en stroffelde de iistiid út. Myn maitydsjaren in.’ En Johan Veenstra: ‘Mar deur iene brieke schoeverd kan ‘k now mien grip kwietraeken op ‘e gladde baene van et leven’. Het boek is bij het museum te koop voor 25 euro.
Henk Danes maakt van deze gelegenheid gebruik: “Kijk, daar ligt ook een boekje ‘125 jaar ijssport Gorredijk, 1864-1989’. Dat is om in te kijken maar we hebben ook nog een exemplaar in de boekenbak. We hebben alle boeken uitgezocht, de dubbele exemplaren verkopen we.”
